Wzmacniacze mocy

Rodzaje urządzeń:

• Wzmacniacze mocy stereofoniczne
• Monofoniczne wzmacniacze mocy (monobloki)

Wzmacniacze mocy stereo

Wzmacniacze mocy stereo umożliwiają ostateczne wzmocnienie sygnału pochodzącego z przedwzmacniacza dla dwóch kanałów – prawego i lewego. Producenci oferują szeroką ofertę modeli różniących się mocą wyjściową, charakterystyką brzmienia, a także wyglądem zewnętrznym.

Monofoniczne wzmacniacze mocy (monobloki)

Monofoniczne wzmacniacze mocy są urządzeniami stosowanymi w zestawach stereo najwyższej klasy. Ich konstrukcja pozwala na wzmocnienie sygnału wyłącznie dla jednego kanału audio. Decydując się na dzielony system stereo z monoblokami, należy wówczas zakupić dwa urządzenia – dla lewego i prawego kanału. Wybór tego rozwiązania pozwala w możliwie największym stopniu odseparować od siebie dwa kanały, wpływając na poprawę stosunku sygnału użytecznego do szumu. Dzięki dwóm całkowicie niezależnym transformatorom monobloki mają także większą wydajność prądową, co ma duże znaczenie w wypadku trudniejszych do napędzenia kolumn.

Ze względu na wysoki koszt zakupu oraz większą ilość zajmowanego miejsca, na monobloki decydują się najbardziej wymagający klienci, pragnący stworzyć wysokiej klasy dzielony zestaw stereo.

Zalety wzmacniaczy mocy

Zastosowanie zewnętrznego wzmacniacza mocy pozwala na lepszą separację sygnału w stosunku do wzmacniacza zintegrowanego. Sygnał pochodzący z przedwzmacniacza wzmacniany jest w urządzeniu z wydzieloną obudową. Wpływa to na mniejszą ilość podzespołów elektronicznych w jednej obudowie, mogących powodować zniekształcenia sygnału.

Zewnętrzne końcówki mocy mają transformator dopasowany do wyższych napięć. Także pozostałe elementy znajdujące się w torze sygnałowym – tranzystory, kondensatory są wyższej jakości, co ma bezpośredni wpływ na jakość sygnału.

Wzmacniacze mocy najczęściej są urządzeniami wysokiej klasy, przeznaczonymi dla wymagających użytkowników. Często są to modele prezentujące ciekawą stylistykę oraz wysoką jakość wykonania obudowy. Miłośnicy dobrego brzmienia zwracają uwagę nie tylko na brzmienie, lecz także na wzornictwo wzmacniacza mocy.

Najważniejsze parametry wzmacniaczy mocy

Na zakup wzmacniacza mocy lub monobloków najczęściej decydują się bardziej doświadczeni użytkownicy, posiadający wiedzę na temat najważniejszych parametrów, jakimi powinien charakteryzować się sprzęt. Warto ją jednak nieco rozszerzyć, aby móc porównywać parametry poszczególnych modeli świadomie i ze zrozumieniem.

• Moc wyjściowa. Moc wyjściowa jest jednym z najważniejszych parametrów branych pod uwagę podczas wyboru końcówki mocy. Odpowiedni dobór mocy do posiadanych kolumn zapewni ich właściwe wysterowanie. Warto pamiętać, że rezerwa mocy jest niezbędna, aby wzmacniacz był w stanie napędzić kolumny niezależnie od poziomu głośności. Więcej informacji na temat mocy wyjściowej dowiecie się z artykułu: „Moc głośnika i moc wzmacniacza”.
• Dobierając wzmacniacz mocy do kolumn, nie można zapomnieć o impedancji. Jej wartość podawana jest w omach. Jest to parametr typowo techniczny, który w znacznym stopniu determinuje możliwości współpracy kolumn i końcówki mocy. Należy pamiętać, że im niższa impedancja głośników, tym większy opór będą one stawiały podczas przepływu prądu płynącego ze wzmacniacza mocy. Dlatego wybierając wzmacniacz mocy, należy pamiętać, że jego impedancja powinna być dopasowana do impedancji kolumn. Dopuszczalne jest podłączenie wzmacniacza mocy do kolumn o wyższej impedancji nominalnej. Nie grozi to uszkodzeniem sprzętu. Jedyną wadą jest wówczas obniżenie mocy wzmacniacza. Wzmacniacze mocy mają impedancję nominalną zwykle 4 omy lub 8 omów. Niektórzy producenci podają także impedancję nominalną jako 6 omów. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: „Co to jest impedancja”.
• Stosunek sygnału do szumu. Szumy, czyli wszelkiego rodzaju niepożądane składowe dostające się do sygnału od lat są problemem konstruktorów i producentów sprzętu audio, ponieważ obniżają jakość użytecznego sygnału. Warto zatem pamiętać, że odpowiednie zaprojektowanie wzmacniacza mocy pozwala uzyskać wysoki odstęp sygnału od szumu. Renomowani producenci dużą wagę przywiązują do właściwego zaprojektowania ścieżki sygnałowej, ekranowania oraz odpowiedniego poprowadzenia okablowania wewnątrz urządzenia, co pozwala uzyskać satysfakcjonujący stosunek sygnału użytecznego do szumu. Dzięki standaryzowanej metodzie pomiaru użytkownicy mogą porównywać wartości pomiędzy poszczególnymi modelami. Pomiary wykonuje się zwykle dla mocy 1 W oraz impedancji 8 omów. Wartość stosunku sygnału do szumu w dobrej klasy wzmacniaczu mocy nie powinna być niższa niż 90 dB. Są jednak konstrukcje, które osiągają znacznie wyższe wartości.
• Pasmo przenoszenia. Parametr ten określa, jaki zakres częstotliwości przetwarza wzmacniacz mocy. Przypomnijmy, że zakres słuchu człowieka wynosi od 20 Hz do 20 kHz. Warto zatem zwrócić uwagę, aby pasmo przenoszenia wzmacniacza mocy było równe, a nawet szersze od zakresu częstotliwości słyszanych przez człowieka. Badania dowiodły, że pomimo tego, iż człowiek nie słyszy częstotliwości powyżej 20 kHz, jest w stanie poczuć różnicę, słysząc, czy wręcz odczuwając dźwięk o szerszym pasmie przenoszenia.
• THD. Parametr ten określa całkowite zniekształcenia harmoniczne. Są to dodatkowe składowe, będące nieodłączną częścią sygnału audio. Pojawiają się na skutek nieliniowości charakterystyki wzmacniacza. Warto wiedzieć, że harmoniczne dzielą się na parzyste i nieparzyste. Te drugie są gorzej odbierane przez ludzki słuch. Użytkownicy powinni zatem analizować nie tylko wartość sumaryczną THD, lecz także ich rozkład.
• Zakres dynamiki. Dynamika w odniesieniu do sygnału audio określa zakres głośności pomiędzy najcichszym a najgłośniejszym dźwiękiem. Wartość mierzona jest w decybelach (dB). Im zakres dynamiki wzmacniacza mocy jest szerszy, tym bardziej szczegółowy i zróżnicowany dźwięk może uzyskać słuchacz. Mimo, iż część producentów nie podaje parametru dynamiki dla swoich urządzeń, warto sprawdzić tę wartość w pomiarach wykonywanych przez niezależnych recenzentów lub czasopisma branżowe.