Wzmacniacze zintegrowane

Wzmacniacz zintegrowany stanowi jeden z najważniejszych elementów stereofonicznego systemu audio. Co więcej, jest często wybieranym urządzeniem także do zestawów klasy high-end. Właściwie dobrany model zapewnia w systemie audio przede wszystkim odpowiednią moc, niezbędną do wysterowania kolumn głośnikowych.

---

Podstawowe typy wzmacniaczy zintegrowanych

Na rynku możemy wyróżnić kilka różnych odmian wzmacniaczy zintegrowanych stereo. Ich budowa przekłada się nie tylko na sposób obsługi sprzętu, ale przede wszystkim na jego działanie i brzmienie. Ze względu na rodzaj podzespołów wykorzystywanych w konstrukcji wzmacniacza zintegrowanego możemy wyróżnić modele:

• Tranzystorowe – najbardziej popularne na rynku audio. Zbudowane z wykorzystaniem tranzystorów, które pełnią funkcję elementów wzmacniających przetwarzany sygnał audio. Tego typu modele charakteryzują się często dużą mocą, a co za tym idzie, pozwalają na wysterowanie nawet najbardziej wymagających kolumn głośnikowych. Przykładem modelu opartego na tranzystorach jest wzmacniacz zintegrowany Yamaha A-S3200.
• Lampowe – w układach odpowiedzialnych za wzmocnienie sygnału audio wykorzystują lampy elektronowe. Z reguły mają mniejszą moc wyjściową niż modele tranzystorowe. Ich charakterystyczne, ciepłe brzmienie jest niezwykle cenione wśród użytkowników hi-endowych systemów stereo. Stylowe i świetnie brzmiące konstrukcje lampowe znajdziesz m.in. w ofercie marki Pathos.
• Hybrydowe – modele tego typu (np. Copland CSA 150) wykorzystują w jednej obudowie zarówno tranzystory, jak i lampy. Lampy stosowane są najczęściej w sekcji przedwzmacniacza, a układy oparte na tranzystorach we wzmacniaczu mocy. Rozwiązanie to ma sprawić, że brzmienie wzmacniacza będzie „cieplejsze” w porównaniu z klasyczną tranzystorową konstrukcją, ale jednocześnie sprzęt będzie w stanie zapewnić znacznie większą moc niż typowy wzmacniacz lampowy.

Klasy wzmacniaczy zintegrowanych

Wzmacniacze zintegrowane stereo różnią się także sposobem pracy wspomnianych elementów aktywnych – lamp i tranzystorów. Pod tym względem dzielimy urządzenia na tzw. klasy, które przyjmują oznaczenia literowe. O przydziale do poszczególnej klasy decyduje m.in. to, przez jaką część pełnego okresu fali sinusoidalnej wspomniany element aktywny przewodzi prąd. Najpopularniejsze klasy pracy wykorzystywane obecnie we wzmacniaczach zintegrowanych to:

• Klasa A – w tej klasie zastosowane we wzmacniaczu elementy aktywne (lampy lub tranzystory) przewodzą prąd przez cały czas. Przekłada się to na niewielką sprawność układu – znaczna część energii wytwarzanej przez urządzenie zamieniana jest na ciepło (nawet do 75 proc.). Niezwykle ważne jest więc zapewnienie odpowiedniego chłodzenia takiego wzmacniacza. Zaletą tego typu konstrukcji są natomiast niskie zniekształcenia i wysoka jakość dźwięku. W klasie A pracuje np. model L-507uXII marki Luxman.
• Klasa AB – klasa AB to pewnego rodzaju kompromis układowy między konstrukcjami pracującymi w klasie A i klasie B (rzadko stosowanej w sprzęcie audio do użytku domowego). Wykorzystano tu najlepsze cechy obydwu tych klas. Dla sygnałów o małej amplitudzie wzmacniacz zachowuje się tak, jakby pracował w klasie A, a przy odpowiednio wysokiej amplitudzie sygnału zaczyna pracować jak w klasie B. To powoduje, że urządzenia klasy AB zachowują stosunkowo niski poziom zniekształceń, a jednocześnie charakteryzują się znacznie większą sprawnością od modeli pracujących w czystej klasie A. Obecnie rozwiązanie to jest chętnie wykorzystywane przez producentów hi-endowych wzmacniaczy zintegrowanych. W klasie AB pracuje np. wzmacniacz zintegrowany Rotel RA-1592 MkII.
• Klasa D – wzmacniacze stereo pracujące w tej klasie potocznie nazywane są cyfrowymi. Tak też może kojarzyć się litera „D”, która przywodzi na myśl anglojęzyczne słowo „digital”. W praktyce są to modele przełączane (impulsowe) – elementy aktywne są cyklicznie wyłączane i włączane, co przypomina „zero-jedynkowe” funkcjonowanie układów cyfrowych. W porównaniu z konstrukcjami pracującymi w klasie A lub AB modele „cyfrowe” wyróżniają się dużo większą efektywnością i sprawnością. W rezultacie charakteryzują się mniejszą ilością wydzielanego ciepła i mniejszym zapotrzebowaniem na energię, niezbędną do uzyskania odpowiedniego poziomu mocy. Ponadto wzmacniacze stereo klasy D kuszą niskimi zniekształceniami i szerokim pasmem przenoszenia. Modelem pracującym w klasie D jest np. wzmacniacz zintegrowany NAD M33. Więcej informacji o tego typu urządzeniach znajdziesz w materiale: „Fakty i mity o klasie D wzmacniaczy”.

Zalety wzmacniaczy zintegrowanych

Zastanawiasz się, czy lepszy będzie wzmacniacz zintegrowany czy końcówka mocy i przedwzmacniacz? Zastosowanie w systemie audio wzmacniacza zintegrowanego nie tylko ułatwia rozstawienie zestawu audio, ale także wiąże się z mniejszym wydatkiem pieniędzy niż w przypadku zestawów dzielonych – wykorzystujących osobne urządzenia w postaci przedwzmacniacza i wzmacniacza mocy.

Jeden komponent zamiast dwóch osobnych to także dodatkowe miejsce na kolejny sprzęt, np. gramofon czy odtwarzacz CD lub sieciowy. Nie ma jednak jednoznacznej odpowiedzi na to, czy w domowym systemie audio lepszy będzie wzmacniacz zintegrowany, czy może zestaw składający się z osobnego przedwzmacniacza i końcówki mocy. Wiele zależy w tym wypadku od stopnia zaawansowania konstrukcji poszczególnych urządzeń, a także preferencji użytkownika – zarówno tych brzmieniowych, jak i funkcjonalnych.

Najważniejsze cechy wzmacniaczy zintegrowanych

Wzmacniacze zintegrowane stereo mogą być wyposażone w różnorodne wejścia, wyjścia i moduły, co sprawia, że stają się niezwykle funkcjonalnymi urządzeniami audio. Wybierając tego typu sprzęt audio, warto zwrócić uwagę m.in. na takie cechy jak:

• Różnorodność złączy – coraz częściej tzw. „integry” wyposażane są w przetworniki cyfrowo-analogowe oraz wejścia cyfrowe (tzw. wzmacniacz zintegrowany z DAC), dzięki czemu mogą współpracować z praktycznie dowolnym źródłem dźwięku, nawet bez konieczności podłączania zewnętrznego przetwornika C/A. Na tylnym panelu znajdziemy m.in. analogowe złącza RCA (w tym często również wejście gramofonowe), cyfrowe optyczne czy też koaksjalne. Z kolei na panelu frontowym może być dostępne złącze USB oraz wyjście słuchawkowe.
• Obsługa funkcji sieciowych – niektóre wzmacniacze stereo mogą być wyposażone w moduł Wi-Fi lub też złącze Ethernet, co pozwala na podłączenie sprzętu do lokalnej sieci internetowej. Tego typu wzmacniacz może obsługiwać np. radio internetowe, serwisy streamingowe (np. Tidal czy Spotify), a także funkcję AirPlay lub AirPlay 2.
• Obsługa standardu Bluetooth – wbudowany moduł Bluetooth pozwala na wygodne strumieniowe odtwarzanie muzyki z urządzeń mobilnych na głośnikach podłączonych do wzmacniacza zintegrowanego. Wybierając wzmacniacz zintegrowany z Bluetooth warto zwrócić uwagę na wersję tego standardu obsługiwaną przez urządzenie i kodeki audio Bluetooth, jakie wspiera. Odpowiedni kodek pozwoli, mimo transmisji bezprzewodowej, uzyskać dobrą jakość dźwięku przetwarzanego przez wzmacniacz.

Układy korekcji dźwięku

Wzmacniacz zintegrowany stereo może być wyposażony w łatwy w obsłudze korektor brzmienia. Zwykle jest on realizowany za pomocą pokręteł (np. do regulacji niskich i wysokich tonów, niekiedy dodatkowo tonów średnich). Dzięki temu możesz szybko skorygować i dopasować brzmienie systemu audio do własnych preferencji. Niektóre modele wyposażone w tego typu regulatory obsługują specjalny tryb przetwarzania sygnału, który pozwala na ominięcie wszelkich układów korekcji dźwięku, zapewniając tym samym czyste, niczym niezmodyfikowane brzmienie.

Możliwość mostkowania kanałów

Wzmacniacz zintegrowany może pozwalać na tzw. mostkowanie kanałów. Rozwiązanie to pozwala na zwiększenie mocy wzmacniacza na kanał. W praktyce ze wzmacniacza stereo po zmostkowaniu obu kanałów otrzymamy konstrukcję monofoniczną, ale o lepszych parametrach pod względem mocy dostarczanej do głośników. Pozwoli to zasilić bardziej wymagające kolumny. W systemie stereo będziemy jednak wówczas potrzebować drugiego takiego wzmacniacza, który zmostkowany zasili drugą kolumnę zestawu.

Wzmacniacz zintegrowany w systemie multiroom

Niektóre wzmacniacze zintegrowane stereo z dostępem do Internetu (funkcjami sieciowymi) mogą być elementem systemu multiroom. Pozwala to na tworzenie stereofonicznych stref odtwarzania audio, które mogą ze sobą współpracować. Przykładami systemów multiroom, z którymi są kompatybilne także wzmacniacze stereo są np. BluOS czy MusicCast. Tego typu urządzenia współpracują także z aplikacją mobilną, co zwiększa komfort obsługi, np. modele kompatybilne z systemem multiroom MusicCast są kompatybilne z aplikacją MusicCast Controller (np. wzmacniacz zintegrowany Yamaha WXA-50).