Przedwzmacniacze

Przedwzmacniacz jest nieodzownym elementem każdego dzielonego zestawu stereo. Odpowiada za wstępne wzmocnienie sygnału dostarczanego ze źródła dźwięku – odtwarza CD czy odtwarzacza sieciowego, który następnie przekazywany jest do końcówki mocy. Przedwzmacniacz audio umożliwia także sterowanie głośnością systemu oraz wybór aktualnie odtwarzanego źródła.

 

---

Wybierając konfigurację systemu stereo, użytkownicy muszą podjąć ważną decyzję: czy wybrać wzmacniacz zintegrowany, łączący w jednej obudowie przedwzmacniacz audio oraz końcówkę mocy, czy też zdecydować się na system dzielony.

Wzmacniacz zintegrowany jest najczęściej spotykany w domowym systemie stereo. Użytkownicy pragnący stworzyć zestaw audio wysokiej klasy, decydują się na wybór dzielonego systemu amplifikacji.

Wydzielenie dwóch komponentów w postaci przedwzmacniacza audio i końcówki mocy jest zasadne z punktu widzenia jakości dźwięku. Odseparowujemy od siebie dwie sekcje mające największy wpływ na wzmocnienie sygnału. Obwody przedwzmacniacza, przez które przepływa sygnał o niskim natężeniu, oddzielone zostają od wzmacniacza mocy, który jest bardziej podatny na zniekształcenia.

Przedwzmacniacz audio będący osobnym elementem ma z reguły wyższej jakości komponenty w torze sygnałowym. W takich urządzeniach producenci stosują także dedykowaną sekcję zasilającą, przystosowaną do niskich napięć. Nie jest to możliwe we wzmacniaczu zintegrowanym, który musi być wyposażony w wydajny transformator, będący w stanie zasilić także końcówkę mocy.

Warto pamiętać, że decydując się na rozdzielenie amplifikacji na osobny przedwzmacniacz i końcówkę mocy, zwiększa się możliwości kształtowania brzmienia zestawu stereo. Użytkownik może w dowolny sposób dobrać te dwa urządzenia, a także wymienić je w każdej chwili.

Rodzaje przedwzmacniaczy audio:

• Przedwzmacniacze lampowe
• Przedwzmacniacze tranzystorowe
• Przedwzmacniacze hybrydowe

Przedwzmacniacze lampowe

Ten typ przedwzmacniaczy wykorzystuje lampy elektronowe do wstępnego wzmocnienia sygnału. Takie konstrukcje cechują się wyższym poborem prądu. Sprawność urządzeń lampowych jest dużo niższa w porównaniu do preampów tranzystorowych. Przedwzmacniacze lampowe wyróżniają się także ciepłą barwą dźwięku. W takich konstrukcjach najczęściej podkreślona jest druga harmoniczna, która sprawia, że brzmienie jest przyjemne dla ucha.

Przedwzmacniacze lampowe mają także nieco mniejszą trwałość ze względu na ograniczoną żywotność lamp. Co prawda lampy elektronowe można wymienić, jednak zwiększa to koszty użytkowania sprzętu.

Przedwzmacniacze tranzystorowe

Przedwzmacniacze tranzystorowe są najpopularniejszym typem tych urządzeń. Jak sama nazwa wskazuje, elementem odpowiadającym za wzmocnienie sygnału są tranzystory. Do największych zalet tego typu urządzeń należy zaliczyć wyższą, w stosunku do konstrukcji lampowych, sprawność. Przedwzmacniacze tranzystorowe nie grzeją się, dlatego nie potrzebują tyle miejsca, co lampowce, aby zapewnić im przestrzeń na odprowadzanie generowanego ciepła. Takie konstrukcje są też z reguły tańsze od modeli opartych na lampach. Cechują się przy tym większą trwałością.

Przedwzmacniacze hybrydowe

Przedwzmacniacze hybrydowe, jak sama nazwa wskazuje, stanowią połączenie dwóch powyższych typów urządzeń. W torze sygnałowym, oprócz tranzystorów, występują również lampy. Najczęściej są to triody, których celem jest nadanie sygnałowi ocieplonej i zmiękczonej barwy, cenionej przez wielu użytkowników sprzętu audio.

Najważniejsze funkcje przedwzmacniaczy audio:

Podstawowymi zadaniami większości przedwzmacniaczy audio są umożliwienie użytkownikowi wyboru wejścia, regulacja głośności oraz przekazanie wstępnie wzmocnionego sygnału do końcówki mocy. Takie urządzenia wyposażone są w wejścia i wyjścia analogowe, np. RCA lub XLR. Duża część przedwzmacniaczy dostępnych na rynku ma także dodatkowe funkcje, które opisujemy poniżej:

• Kontrola tonów. Ta funkcja występuje w większości przedwzmacniaczy audio dostępnych na rynku. Dzięki regulacji niskich i wysokich (niekiedy również średnich) tonów oraz balansu użytkownik może dopasować brzmienie do własnych preferencji.
• Wbudowany przedwzmacniacz gramofonowy. Aby móc cieszyć się dźwiękiem pochodzącym z „czarnej płyty”, zakup gramofonu nie będzie jedynym wydatkiem. Niezbędny jest także przedwzmacniacz gramofonowy, który jest zupełnie innym urządzeniem niż klasyczny przedwzmacniacz stereo. Większość z Was zapewne wie o tym doskonale, jednak dla porządku przypominamy o tym. Część producentów przedwzmacniaczy wyposaża swoje urządzenia w przedwzmacniacz gramofonowy, który ma za zadanie wstępnie wzmocnić sygnał z gramofonu oraz dokonać odpowiedniej korekcji sygnału. Jak poznać, czy przedwzmacniacz stereo ma tę funkcję? Najprościej sprawdzić to w specyfikacji urządzenia. Można także spojrzeć na tylną ściankę urządzenia. Jeśli jedno ze złącz 2 x RCA nosi oznaczenie „Phono”, możecie być pewni, że Wasz przedwzmacniacz stereo spełni również funkcję przedwzmacniacza gramofonowego.
• Wejścia cyfrowe. Część przedwzmacniaczy ma wejścia cyfrowe – optyczne, koaksjalne lub USB. Dzięki temu można podłączyć do nich urządzenia obsługujące ten typ sygnału. Wówczas przedwzmacniacz pełni również funkcję przetwornika cyfrowo-analogowego. Jeśli zależy Wam na tej funkcjonalności, upewnijcie się, czy dany model ma wszystkie złącza cyfrowe, które Was interesują. Warto także poświęcić nieco czasu na zweryfikowanie, jaki moduł odpowiadający za dekodowanie sygnału cyfrowego zastosował producent. Nieco bardziej zaawansowani użytkownicy po wyglądzie sekcji cyfrowej będą w stanie ocenić, czy wykonana została z użyciem wysokiej klasy komponentów.
• Wyjście słuchawkowe. Użytkownicy sprzętu audio nie zawsze mają możliwość wykorzystania pełni możliwości swojego zestawu. W sytuacjach, gdy nie jest możliwe użycie kolumn, dobrym rozwiązaniem okazuje się możliwość podłączenia słuchawek. Jeśli zatem Wasz przedwzmacniacz będzie miał odpowiednie wyjście, wówczas będziecie mogli odtworzyć na słuchawkach ulubione utwory z tego samego źródła, które wykorzystujecie w zestawie stereo.
• Funkcje sieciowe. W ciągu ostatnich kilku lat popularność serwisów streamingowych znacząco wzrosła. Tę tendencję zauważyli również producenci przedwzmacniaczy. Preamp z funkcjami sieciowymi stanowi centrum nowoczesnego systemu stereo. Przykładem takiego urządzenia jest NAD C 658.Ten model łączy funkcję przedwzmacniacza, odtwarzacza strumieniowego oraz przetwornika cyfrowo-analogowego. Użytkownikowi pozostaje wówczas jedynie dobór wzmacniacza mocy oraz kolumn głośnikowych. Dzięki dopracowanej konstrukcji oraz wysokiej klasy komponentom zastosowanym w torze sygnałowym przedwzmacniacz NAD C658 zapewnia precyzyjne i szczegółowe brzmienie. Urządzenie wyposażone jest w system automatycznej korekcji akustyki Dirac Live, który pozwala dopasować brzmienie do warunków akustycznych panujących w pomieszczeniu odsłuchowym. Rozwiązanie to, stosowane jest również w wysokiej klasy amplitunerach kina domowego.
• Bluetooth. Popularność technologii Bluetooth sprawiła, że ta bezprzewodowa forma transmisji sygnału implementowana jest również w przedwzmacniaczach stereo. Pozwala ona w szybki i prosty sposób przesłać sygnał bezpośrednio z urządzenia mobilnego. Rotel RC-1572 jest przykładem godnego polecenia przedwzmacniacza, wyposażonego w komplet wejść cyfrowych oraz Bluetooth z obsługą aptX. Obecność tego kodeka znacznie poprawia jakość sygnału.