Głośniki centralne i efektowe

Głośnik centralny oraz głośniki efektowe to nieodłączne elementy systemu kina domowego. Głośnik centralny odpowiada przede wszystkim za odtwarzanie dialogów czy głosu lektora w filmach. Zadaniem głośników efektowych, jak sama nazwa wskazuje, jest wytworzenie podczas seansu filmowego efektu dźwięku przestrzennego, co ma sprawić, że poczujemy się niemal jak w centrum akcji.

Duża część producentów kolumn głośnikowych oferuje kompletne zestawy głośników do kina domowego, które zawierają głośniki frontowe, głośnik centralny oraz głośniki efektowe. Dzięki temu cały system głośnikowy ma jednolity wygląd oraz spójne brzmieniowo przetworniki elektroakustyczne. W ofercie salonów Top Hi-Fi & Video Design także znajdują się zestawy głośników do kina domowego renomowanych producentów, takich jak Yamaha czy Bowers & Wilkins.

Warto dodać, że wszystkie opisywane przez nas głośniki centralne i efektowe to konstrukcje pasywne. Są one podłączane do amplitunera kina domowego, który poprzez kable głośnikowe dostarcza wzmocniony sygnał do odpowiednich kanałów.

Rodzaje głośników

Głośnik centralny, głośniki efektowe wraz z głośnikami frontowymi tworzą zestaw kina domowego, umożliwiający odtwarzanie dźwięku wielokanałowego zgodnie z założeniami twórcy.

• Głośnik centralny
• Głośniki efektowe

Głośnik centralny

Głośnik centralny, określany również jako kolumna centralna, jest jednym z najważniejszych kanałów w kinie domowym. Odpowiada za reprodukcję dialogów w ścieżce filmowej. To właśnie od jakości brzmienia głośnika centralnego zależy, czy przekazywane treści będą zrozumiałe dla odbiorcy. Nie trzeba chyba nikogo przekonywać, że wierne odtwarzanie dialogów w kinie domowym sprawia, że każdy seans filmowy jest przyjemnością.

Warto pamiętać, że głośnik centralny jest jednym z najbardziej obciążonych kanałów w kinie domowym. Należy więc poświęcić czas, aby wybrać odpowiedni model, dopasowany pod każdym względem do pozostałych komponentów systemu wielokanałowego. Część producentów oferuje kilka modeli głośników centralnych, różniących się wielkością przetwornika i efektownością. Pozwala to dopasować urządzenie do wielkości pomieszczenia oraz warunków akustycznych. Najlepszym sposobem, aby dobrać odpowiedni model, jest odsłuch całego systemu oraz zasięgnięcie porady ekspertów dobrego brzmienia z sieci sklepów Top Hi-Fi.

Głośniki efektowe

Głośniki efektowe często określane są też mianem „głośników surround”. Ich celem jest wytworzenie dźwięku przestrzennego. To właśnie dzięki tym kanałom w kinie domowym widz odnosi wrażenie, jakby znajdował się w centrum akcji. Głośniki efektowe pozwalają realistycznie odtworzyć dynamiczne sceny, jak np. przelotu samolotu, przejazdu pociągu czy wybuchów.

Najczęściej wybieranymi głośnikami efektowymi są konstrukcje podstawkowe, umieszczane na specjalnych standach, czy wieszane na ścianie. W ich przypadku efektywność nie jest tak ważna, jak w kolumnach frontowych czy głośniku centralnym. Niezwykle istotny jest jednak sposób rozpraszania dźwięku. Warto wybrać głośniki efektowe bipolarne, które emitują dźwięk do przodu i do tyłu. Fale dźwiękowe docierające do słuchacza z różnych stron sprawiają, że efekty przestrzenne i głębia sceny dźwiękowej ulegają znacznej poprawie.

Najważniejsze cechy głośników centralnych i efektowych:

• Pasmo przenoszenia. Parametr ten określa, jaki zakres częstotliwości przetwarza dany głośnik. Przypomnijmy, że ucho ludzkie jest w stanie, przynajmniej w teorii, usłyszeć częstotliwości od 20 Hz do 20.000 Hz. Im szersze pasmo przenoszenia ma głośnik, tym pełniejszy dźwięk jest w stanie wygenerować. Dlatego zakres przetwarzanych częstotliwości w głośnikach centralnych oraz efektowych powinien w znacznym stopniu pokrywać się ze wspomnianym zakresem pasma akustycznego. Należy jednak pamiętać, że te konstrukcje nie służą do przetwarzania najniższych częstotliwości. Dlatego dolna granica pasma przetwarzania większości głośników centralnych oraz surround zaczyna się najczęściej od około 50 Hz.
• Impedancja głośników określa opór, jaki stawiany jest przez przetwornik podczas przepływu przez niego prądu elektrycznego. Parametr ten zmienia się w zależności od częstotliwości. Aby ułatwić użytkownikom dobór sprzętu, producenci podają impedancję nominalną. Jej wartość wynosi najczęściej 4 lub 8 omów. Jest to niezwykle istotny parametr, który określa możliwość podłączenia danego modelu głośnika do wzmacniacza lub amplitunera. Użytkownicy planujący zakup głośników do kina domowego powinni pamiętać, że warto zadbać o to, aby wszystkie głośniki w systemie kina domowego miały taką samą impedancję.
• Efektywność. Parametr ten wskazuje, jaki poziom ciśnienia akustycznego można uzyskać w odległości 1 m od głośnika, po dostarczeniu do niego sygnału sinusoidalnego o częstotliwości 1 kHz i mocy 1 W. Naukowa definicja brzmi nieco zawile, dlatego wyjaśnimy to od strony praktycznej. Im większa efektywność danej konstrukcji, tym głośniej potrafi zagrać dany model głośnika, po dostarczeniu do niego sygnału o określonym napięciu. Skuteczność większości głośników centralnych i efektowych mieści się w granicach od 85 do 90 dB. Należy jednak pamiętać, że jest to wartość logarytmiczna. Dlatego różnica 3 dB oznacza w praktyce podwojenie poziomu głośności.
• Średnica membrany. Im większa jest średnica membrany, tym większe ciśnienie akustyczne jest w stanie wygenerować dany głośnik. Parametr ten jest podawany osobno dla danego przetwornika w kolumnie głośnikowej. Najczęściej producenci stosują dla wooferów (głośników nisko-średniotonowych) membrany o średnicy 6,5 cala, ponieważ nie wymagają one dużych rozmiarów obudowy i pasują do większości pomieszczeń. Warto zadbać o to, aby średnica membrany głównego przetwornika w głośniku centralnym oraz w głośnikach efektowych była zbliżona do średnicy podstawowych przetworników w kolumnach frontowych. W ten sposób możliwe będzie uzyskanie spójnego dźwięku dla wszystkich kanałów wykorzystywanych w systemie kina domowego.