Poprzedni
Następny

Jak wybrać głośnik centralny i głośniki efektowe

Średnia ocen: 5
(24 ocen) 8 komentarzy

Kolumny centralne i kolumny głośnikowe efektowe znajdują zastosowanie wyłącznie w instalacjach kina domowego. Natomiast w wielokanałowych systemach, przeznaczonych wyłącznie do odtwarzania wysokiej jakości nagrań muzycznych zrealizowanych w stereo, praktycznie nie są wykorzystywane. Wymagane są tam zespoły głośnikowe identyczne pod względem konstrukcji dla wszystkich kanałów, może poza subwooferem.

Eksperci Dobrego Brzmienia

Głośnik centralny

Głośnik centralny, zwany też kolumną centralną, jest istotnym kanałem w systemie kina domowego, odpowiedzialnym za odtwarzanie dialogów w ścieżkach filmowych. Jakość dźwięku głośnika centralnego ma kluczowe znaczenie dla zrozumienia treści przez widza. W końcu wiadomo, że wierny dźwięk dialogów w kinie domowym podnosi jakość seansu filmowego.

Bowers & Wilkins CT - high-endowe głośniki instalacyjne do kina domowego

Należy zaznaczyć, że głośnik centralny jest jednym z najbardziej obciążonych kanałów w systemie kina domowego. Stąd też warto poświęcić czas na dobór odpowiedniego modelu, idealnie dopasowanego do pozostałych elementów systemu wielokanałowego. W ofercie Top Hi-Fi & Video Design można znaleźć wiele różnorodnych modeli głośników centralnych, które różnią się rozmiarami przetworników i wydajności, co pozwala na dostosowanie do wymiarów pokoju i warunków akustycznych.

Głośniki efektowe (kolumny surround)

Głośniki efektowe, zwane również „głośnikami surround", odpowiadają za tworzenie dźwięku przestrzennego. Dzięki nim, podczas oglądania filmów w domowym kinie, widz może odnieść wrażenie, że znajduje się w samym centrum akcji.

Kolumny surround pozwalają na realistyczne odtworzenie dynamicznych scen, takich jak przeloty samolotów, przejazdy pociągów czy wybuchy.

Zestaw RX-V4A + Nota 260 + Nota 740 + Nota 240 + BASSO 840 to idealna propozycja do niewielkiej wielkości pomieszczenia

Najczęściej wybierane głośniki efektowe to modele podstawkowe, umieszczane na specjalnych podstawkach lub wieszane na ścianie. W roli głośników efektowych świetnie sprawdzą się np. modele podstawkowe Indiana Line z serii Tesi, jak Tesi 261.

W przypadku głośników efektowych, efektywność nie jest tak ważna jak w przypadku kolumn przednich czy głośników centralnych. Bardzo ważnym czynnikiem jest sposób rozpraszania dźwięku. Ciekawą propozycją są głośniki efektowe bipolarne, które emitują dźwięk zarówno do przodu jak i do tyłu. Fale dźwiękowe docierające do słuchacza z różnych stron poprawiają efekty przestrzenne oraz głębię sceny dźwiękowej.

Głośniki naścienne

Nie masz miejsca na standardowe kolumny podłogowe, centralną i efektowe? Nic straconego!

Zamiast rozstawiać głośniki centralne czy też głośniki efektowe na specjalnych podstawkach czy uchwytach ściennych można je zabudować w ścianie lub suficie.

Muszą to jednak być konstrukcje odpowiednio do tego przystosowane – tzw. głośniki instalacyjne. Są to zwykle naprawdę płaskie głośniki (o niewielkiej głębokości montażowej), które – zależnie od potrzeb i tworzonego systemu surround – instaluje się w ścianie lub podwieszanym suficie.

Marka Bowers & Wilkins – dźwięk, którego nie widzisz

Nie jest to regułą, ale modele ścienne mają zwykle prostokątne kształty, a sufitowe bywają najczęściej okrągłe.

Co ważne, instalacyjne głośniki centralne i głośniki efektowe mają z reguły maskownice, które można malować.

Dzięki temu praktycznie wtapiają się w aranżację pomieszczenia odsłuchowego. Ze względu na „niewidzialny montaż” również kable głośnikowe powinny mieć w tym wypadku specjalną konstrukcję, odporną na korozję i umożliwiającą np. poprowadzenie ich w ścianie.

Uchwyt na głośnik centralny

Specjalne uchwyty do głośników pozwalają na bezpieczne i stabilne umocowanie głośnika centralnego w systemie kina domowego. Nowoczesne modele zapewniają duży zakres regulacji, są łatwe w montażu i z łatwością wpasowują się w wystrój wnętrza. Z pomocą tego typu konstrukcji można tez zaoszczędzić miejsce na półce pod telewizorem.

Elac Solano CC 281 to urządzenie, które zapewni klarowny dźwięk dialogów

Uchwyty do głośników surround

Uchwyty do głośników surround pozwalają na umieszczenie głośników efektowych na odpowiedniej wysokości, co wpływa na optymalną jakość dźwięku w systemie kina domowego. Regulacja wysokości to ich ważna zaleta. Producenci dbają o to, aby montaż był łatwy, a w zestawie znalazły się wszystkie potrzebne elementy.

Głośniki do kina domowego

Głośniki centralne i efektowe do kina domowego najczęściej oferowane są przez poszczególnych producentów w ramach poszczególnych linii bądź serii produktowych np. linia Debut firmy ELAC. W grę wchodzi tu nie tylko dopasowanie wzornicze czy gabarytowe lecz przede wszystkim dopasowanie do głośników kanałów przednich pod względem efektywności i charakteru brzmienia (zbliżone rozwiązania konstrukcyjne i te same materiały konstrukcyjne, wykorzystane do budowy membran poszczególnych głośników i obudów całych zespołów głośnikowych). To wszystko ma zapewnić wyjątkowe wrażenia podczas domowych seansów i niesamowitą jakość dźwięku przestrzennego.

Kolumny z serii 700 Bowers & Wilkins mają membrany o profilu Aerofoil

Z wiadomych względów wybór dedykowanych zestawów głośnikowych w większości przypadków będzie optymalny, z pewnymi wyjątkami. W grę mogą wchodzić np. nietypowe warunki akustyczne pomieszczenia lub specyficzny gust słuchacza. Wtedy doboru należy dokonać indywidualnie, kierując się odsłuchem i własnymi preferencjami.

Głośnik centralny do kina domowego

W przypadku głośników centralnych wybór sprowadza się jedynie do decyzji, czy ma to być mniejszy czy większy system kina domowego pod względem gabarytów. Warto też pamiętać o wymiarach ekranu telewizora, blisko którego kolumna centralna będzie ulokowana. Chodzi tutaj o realistyczny efekt brzmieniowy (charakterystyka promieniowania dźwięku) oraz względy estetyczne.

Istotnym czynnikiem jest też jego fizyczna lokalizacja. Głośnik centralny, jak sama nazwa wskazuje, powinien znaleźć się centralnie (na środku) pod lub nad telewizorem.

Jego przesunięcie na prawo lub na lewo względem miejsca odsłuchu czy też telewizora jest bardzo niekorzystne, ponieważ wówczas dialogi zawarte w scenie filmowej będą sprawiały wrażenie „oderwanych od obrazu”. Co więcej, w przypadku pojawiania się rezonansów wyższych partii basu, należy rozważyć możliwość innej aranżacji całego sprzętu w pomieszczeniu. Oczywiście głośnik centralny przenosimy razem z ekranem. Dodatkowo należy dążyć do tego, aby kolumna centralna znajdowała się mniej więcej na takiej samej wysokości jak przetworniki kolumn frontowych. Pozwoli to zapewnić dobrej jakości, zrównoważony przestrzenny dźwięk.

Centralna kolumna głośnikowa – układ D'Appolito

Stosowane głównie w systemach kina domowego głośniki centralne często mają przetworniki elektroakustyczne rozmieszczone w układzie D’Appolito. Rozwiązanie to wzięło swoją nazwę od jego pomysłodawcy, a więc Amerykanina – Josepha D’Appolito. Zostało zdefiniowane już w latach 80. XX w. i jest wciąż chętnie wykorzystywane przez producentów kolumn głośnikowych, a więc także w głośniku centralnym. Zgodnie z założeniami pierwszego konstruktora, głośnik wysokotonowy w tego typu kolumnie powinien zostać umieszczony między dwoma rozlokowanymi symetrycznie głośnikami nisko-średniotonowymi (tzw. wooferami). Jest to podstawowa konfiguracja. W bardziej zaawansowanym układzie D’Appolito, zamiast każdego z wooferów stosuje się osobny głośnik niskotonowy i osobny średniotonowy, a cała konstrukcja jest wówczas nie dwu-, a trzydrożna. Takie rozstawienie przetworników elektroakustycznych w kolumnie centralnej ma zapewnić odpowiednią charakterystykę kierunkową dźwięku odtwarzanego przez kino domowe, a konkretnie środkowy kanał audio.

Głośniki surround do kina domowego

W systemach kina domowego ich znaczenie nie jest krytyczne, niemniej jednak warto zadbać o zbliżoną ich jakość w stosunku do pozostałych kolumn głośnikowych. Poza dedykowanymi zespołami do obsługi kanałów tylnych i surroundowych można naturalnie skorzystać z większości konstrukcji podstawkowych czy naściennych.

Podstawkowa kolumna głośnikowa jako głośniki efektowe

Zestaw kina domowego z podstawkowymi kolumnami głośnikowymi jako głośnikami efektowymi

Klasyczna podstawkowa kolumna głośnikowa w wielu przypadkach mogą okazać się „zbyt dobra” jako kolumna surround, a zatem niepotrzebnie zbyt kosztowna do takich zastosowań. To względu na fakt, że większość dźwięków o najniższych częstotliwościach i tak będzie reprodukowana przez subwoofer. Natomiast zasadniczą funkcją głośników efektowych będzie stworzenie wrażenia przestrzeni, z doraźnym odtwarzaniem poszczególnych odgłosów dobiegających z tyłu lub z boku widza, tak jak to zaplanował twórca filmu (ścieżki dźwiękowej).

Głośniki Dolby Atmos

System Dolby Atmos w kinie domowym wykorzystuje zwykle dwa (w podstawowej konfiguracji) lub cztery głośniki sufitowe, które odpowiadają za przetwarzanie kanałów audio pozwalających na symulację trzeciego wymiaru (wysokości).

Nie każdy użytkownik może jednak pozwolić sobie na wykonanie zaawansowanych instalacji i zbudowanie podwieszanego sufitu, w którym takie głośniki mogłyby zostać zamontowane.

Kino domowe instalacja Bowers & Wilkins CWM8

Kompromisem w takiej sytuacji są specjalne głośniki Dolby Atmos, zwane również „przystawkami”, które ustawia się najczęściej na kolumnach podłogowych wykorzystywanych w systemie kina domowego.

Przykładem tego typu konstrukcji jest dwudrożna kolumna ELAC Debut 2.0 A4.2 wykorzystująca zaawansowane rozwiązania konstrukcyjne z koncentrycznym głośnikiem średnio-wysokotonowym i wysokiej klasy zwrotnicą.

Przystawki emitują dźwięk ku górze, pod odpowiednim kątem. Słuchacz znajdujący się w tzw. sweet spocie, czyli punkcie o najlepszych warunkach odsłuchowych, nie odbiera zatem dźwięku bezpośredniego (jak wstandardowej konfiguracji Dolby Atmos z głośnikami sufitowymi), a odbity od powierzchni sufitu. W tego typu konfiguracjach akustyka pomieszczenia odsłuchowego, zwłaszcza powierzchnia sufitu, od której w znacznej mierze odbijają się fale akustyczne emitowane przez przystawki, ma ogromne znaczenie. W zbyt dużym, ale też zbyt małym, a do tego mocno wytłumionym pomieszczeniu, efekt trójwymiarowości dźwięku wywoływany za pośrednictwem przystawek głośnikowych ustawionych na kolumnach podłogowych może być słabo zauważalny.

Głośniki surround – rozstawienie

Jeżeli w pomieszczeniu brakuje miejsca na ustawienie głośników w standardowych typach obudów, to warto rozważyć możliwość ich zawieszenia na ścianie, o ile konstrukcja ich obudowy na to pozwala (np. otwór bas refleks znajduje się na przedniej ściance). Ewentualne można zastosować typowe konstrukcje naścienne o efektywności zbliżonej do tej, którą charakteryzują się kolumny podłogowe wykorzystywane dla kanałów przednich i kolumna centralna.

Bowers & Wilkins M-1 potwierdzają bogactwo oferty Bowers & Wilkins

O ustawieniu głośników efektowych będzie decydowała zasada ich działania, a także rodzaj systemu surround, jaki chcemy zbudować. W praktyce głośniki surround o konstrukcji dipolowej (lub bipolarnej) ustawia się po obu stronach miejsca odsłuchu, ok. 0,5 do 1 m nad wysokością uszu słuchacza. Natomiast zwykłe głośniki promieniujące sygnał audio bezpośrednio w kierunku słuchacza (do przodu) lepiej ustawić na wysokości uszu, a do tego nieco z tyłu za użytkownikiem systemu kina domowego. Możliwa jest też lokalizacja tych głośników na tylnej ścianie. Wszystko zależy od tego, jaki system audio chcemy zbudować.

Osobnym zagadnieniem jest wybór między tradycyjnymi głośnikami, które łączy się przewodami głośnikowymi, np. z podłączonym do płaskiego telewizora amplitunerem kina domowego lub wzmacniaczem AV, a głośnikami bezprzewodowymi. Te ostatnie, mają jednak większe wymagania co do doboru współpracującej z nimi elektroniki.

Głośniki centralne i efektowe ranking

Optymalnym jest, aby wybierając głośniki centralne i efektowe łączyć je z głośnikami frontowymi z tej samej rodziny. Nie jest to zasada nie do złamania, a wielu klientów decyduje się na mieszanie serii i producentów. Jednak w takich przypadku ważne jest, by głośniki efektowe i centralne równały jakością do posiadanych głośników frontowych. Dlatego warto mieć to na uwadze, decydując się na ich zakup.

  • Wśród głośników centralnych i efektowych łączących dobry dźwięk i przystępną cenę można wyróżnić m.in. Indiana Line Tesi 261, Tesi 241, Nota 240 X, Nota 740 X czy ELAC Debut Reference B6C5.

  • Oczekując maksimum przyjemności z odsłuchu warto zwrócić uwagę na głośniki Bowers & Wilkins z rocznicowej serii 600 S2 Anniversary Edition - centralny HTM6 oraz podstawkowe 607, które doskonale sprawdzą się w roli głośników efektowych.

  • Ciekawą alternatywą dla głośników tylnych, a nawet dla całego systemu 5.1 (subwoofer trzeba dobrać oddzielnie w zależności od pomieszczenia) są Bowers & Wilkins M-1. To nasz bestseller od wielu lat i model, który dostarcza skuteczny efekt dookólny przy zachowaniu niemal niewidocznej formy.

  • W klasie Hi-End tym bardziej nie można iść na kompromisy. Wysokiej klasy kolumna frontowa, jak np. kolumny Bowers & Wilkins z serii 800 Diamond, od razu wykaże słabość głośnika centralnego i tylnych, jeśli te nie będą pochodzić z tej samej serii, bądź nie będą podobnej klasy. Dojdzie wtedy do nieprzyjemnego efektu, gdy akcja filmu oraz podążający za nią dźwięk będą się przemieszczać, a głośnik efektowy nie będzie w stanie dotrzymać tempa jakością dźwiękowi oferowanemu przez fronty – dojdzie mówiąc potocznie do „falowania jakości”.

W sytuacji, gdy nie dysponujemy miejscem w pomieszczeniu na tradycyjne kolumny głośnikowe warto rozważyć głośniki instalacyjne. Można także stworzyć interesującą hybrydę, w której głośniki frontowe będą wolnostojące, a efektowe (centralny i tylne ukryjemy w ścianie), łącząc np. kolumny Bowers & Wilkins z serii 600 S2 Anniversary Edition z instalacyjnymi modelami, jak np. Bowers & Wilkins CWM664.

 

Jak wybrać właściwe głośniki efektowe i głośnik centralny? - podsumowanie

Wszystkie wymienione zagadnienia pomogą Ci zorientować się w ofercie głośników centralnych i głośników efektowych, dostępnej obecnie na rynku. Zwróć na nie uwagę zwłaszcza przeglądając wszelkiego rodzaju rankingi internetowe. Pamiętaj przy tym, że żaden ranking głośników efektowych czy kolumn przeznaczonych do odtwarzania dźwięku z kanału centralnego, chociaż może wydawać się pomocny, tak naprawdę nie zagwarantuje Ci idealnego dopasowania tych urządzeń do Twoich konkretnych potrzeb. Mówiąc prościej – nikt nie odpowie Ci wprost i jednoznacznie na pytanie, jakie głośniki efektowe i centralne są najlepsze właśnie dla Ciebie.

Poza dopasowaniem pod względem wzornictwa istotne jest przede wszystkim brzmienie. Jedyną metodą, aby je sprawdzić, jest tak naprawdę posłuchanie tych głośników, zanim zdecydujesz się na ich zakup. Dopiero samemu słysząc możliwości brzmieniowe, zyskasz pewność, że odpowiadają one Twoim potrzebom i gustowi. Poza tym, żaden ranking głośników nie zastąpi osobistego kontaktu z urządzeniem. Dlatego przed zakupem warto poprosić o umożliwienie odsłuchania go w salonie Top Hi-Fi & Video Design.

Jeśli potrzebujesz pomocy w doborze głośników centralnych lub efektowych do swojego systemu audio, skontaktuj się z jednym z naszych salonów Top Hi-Fi & Video Design. Bez pośpiechu, przy filiżance dobrej kawy i w miłej atmosferze postaramy się pomóc, a nasi konsultanci odpowiedzą na Twoje pytania.


Muzyka potrafi pisać najlepsze historie. Usłysz swoją, dzięki Top Hi-Fi & Video Design

Eksperci Dobrego Brzmienia


Poprzedni
Powrót do strefy wiedzy
Następny
5
Ocena:
Średnia ocen: 5

(24 ocen)

Polecane

Umów się na prezentację w salonie

W każdym z naszych salonów znajduje się sala odsłuchowa, w której w miłej atmosferze zaprezentujemy Ci brzmienie wybranego przez Ciebie sprzętu audio.

Umów się na spotkanie

Zobacz listę salonów

Umów

Top Hi-Fi & Video Design

Salony firmowe

Salony firmowe

Top Hi-Fi & Video Design: