Poprzedni
Następny

Podstawki antywibracyjne? Kolce pod kolumny? Jakie rozwiązania izolacyjne i antywibracyjne w audio

Średnia ocen: 5
(1 ocena) 1 komentarz

Rzadko zwracamy uwagę, na czym stoi nasz wzmacniacz, odtwarzacz CD lub inne urządzenie elektroniczne wykorzystywane w systemie stereo. Mało kto zdaje sobie sprawę, że sposób ustawienia sprzętu audio ma niebagatelny wpływ na uzyskanie czy chociażby zbliżenie się do dźwięku idealnego. Warto pamiętać o tym budując własny zestaw audio czy audio-wideo. Niektórzy jednak chętnie sięgają po specjalne kolce głośnikowe, specjalne nóżki, podstawki i absorbery pod poszczególne segmenty toru audio, jako uzupełnienie dedykowanego stolika pod sprzęt. Czy jest to czysta fanaberia, czy jednak warto zainwestować w tego typu dodatki? A może to tylko kolejne modne gadżety?

Eksperci Dobrego Brzmienia

Po co stosować akcesoria audio?

Sprzęt audio, taki jak odtwarzacze, gramofony, wzmacniacze, kolumny, a nawet dystrybutory prądu zasilającego, jest czuły na wszelkiego rodzaju drgania i wibracje, zarówno na te natury materiałowej, jak i przekazywane za pośrednictwem powietrza znajdującego się w pomieszczeniu odsłuchowym.

Powinniśmy zatem zabezpieczyć sprzęt przed tymi drganiami i wibracjami, jak również skutecznie odprowadzić te, które wytwarza sam sprzęt.

Podobnie rzecz się ma z zespołami głośnikowymi. Warto zapewnić im jak najdoskonalsze odseparowanie od podłogi. Właściwa izolacja w słyszalny sposób oddziałuje na postrzeganą jakość brzmienia. Należy jednak pamiętać, że nie można traktować tego jako panaceum na poważne niedoskonałości toru odsłuchowego. Niemniej jednak efekty uzyskiwane dzięki akcesoriom kumulują się i w ostatecznym rozrachunku dają czasem zaskakującą poprawę brzmienia.

Powód, dla którego warto stosować platformy, stożki czy podkładki antywibracyjne, jest w gruncie rzeczy ten sam, jak w przypadku mebli audio. Chodzi o zminimalizowanie efektu przenoszenia wibracji i drgań z podłogi do urządzenia, a w przypadku głośników i wzmacniaczy w kierunku odwrotnym. Większość z dostępnych akcesoriów tego typu może być z powodzeniem stosowana w kombinacji ze stolikiem lub podstawkami głośnikowymi. Warto zatem sięgnąć po rozwiązania, zwłaszcza te opracowane przez specjalistyczne firmy, mogące pochwalić się swym doświadczeniem i podstawami naukowymi.

nóżki antywibracyjne można po prostu podłożyć pod urządzenie lub przykręcić za pomocą odpowiedniej śruby

Co nazywamy wibracjami?

Definicja jest następująca: wibracje (drgania) są to „okresowe zmiany stanu układu fizycznego zachodzące dokoła pewnego położenia równowagi pod wpływem dostarczanej do układu energii” (cyt. Wielka Encyklopedia PWN, T. 7., s. 356-357). Ze względu na rodzaj układu drgającego, dzielą się na mechaniczne i elektryczne. Jeśli częstotliwość drgań zewnętrznych zbliży się do częstotliwości drgań własnych układu fizycznego (lub zrówna z nią), powstaje rezonans. Rezonans układu fizycznego jest to szybki wzrost amplitudy jego drgań. Rezonanse dzieli się na: mechaniczne, akustyczne i elektryczne (rezonanse akustyczne są odmianą rezonansów mechanicznych – zob. Wielka Encyklopedia PWN, T. 23., s. 333.).

Wibracje – drgania mechaniczne, pochodzące od podłoża, a zwłaszcza rezonanse – mogą być przyczyną wielu ujemnych zjawisk w urządzeniach elektronicznych, w szczególności: „buczenia” i brzęczenia podzespołów, luzowania połączeń śrubowych i zaciskowych, niszczenia połączeń lutowanych, a nawet spawanych oraz zwiększania nierównomierności pracy silników elektrycznych. Ponadto mogą wpływać na działanie transformatorów (skoki napięcia i natężenia prądu elektrycznego) albo kondensatorów (krótkotrwałe zmiany pojemności znamionowej).

czy kolce poprawiają jakość dźwięku?

W największym stopniu jednak pogorszenie właściwości dźwiękowych zestawu stereofonicznego wynika z wchodzenia w rezonanse elementów aktywnych – tranzystorów oraz układów scalonych. Bardzo delikatne struktury tych podzespołów są podatne na wszelkie naprężenia pod wpływem drgań mechanicznych i elektrycznych, skutkujące znacznymi zmianami lub niestabilnością parametrów elektrycznych, przede wszystkim rezystancji i indukcyjności.

Jak walczyć z drganiami w audio?

Wyróżniamy dwa podstawowe sposoby tłumienia czy wygaszania drgań – na miękko i na sztywno. Każdy z nich daje inne efekty brzmieniowe. Są one adekwatne do budowy zastosowanych elementów tłumiących.

Elastyczne podkładki i tłumiki powodują, że dźwięk ma łagodny rysunek, jest bardziej pastelowy. Wykorzystywana jest tutaj idea stabilizacji i kontroli rezonansów. Zastosowanie sztywnych konstrukcji skutkuje dźwiękiem twardszym i ostrzejszym. Drgania są odprowadzane do podłoża. Jest to zatem kolejny instrument kalibracji brzmienia. W praktyce najczęściej stosuje się miękko-sztywne, czyli mieszane układy eliminacji drgań i rezonansów. Ponadto, spotyka się także sposoby alternatywne z izolacją powietrzną lub olejową (wiskotyczną). Jednak ze względu na swoistą „egzotykę” takich rozwiązań, nie są one dość powszechne.

IsoAcoustics Orea Bordeaux

Zależnie od rodzaju urządzenia stosuje się adekwatne do niego rozwiązania techniczne. Jedne są potrzebne do ustawienia wrażliwego na drgania podłoża czy wibracje, przenoszone drogą powietrzną, gramofonu, a nawet odtwarzacza CD, a drugie zaś do odizolowania drgań wnoszonych przez wzmacniacz mocy z pracującym w nim potężnym transformatorem sieciowym. Jeszcze inne sprawdzą się w przypadku zespołów głośnikowych, zwłaszcza tych mniejszych – podstawkowych lub półkowych. Wyróżniamy więc następujące kategorie:

Stopy, absorbery, podkładki, kolce pod kolumny głośnikowe

Są to najczęściej specjalne nogi, albo inaczej stopy pod sprzęt. Występują dwa podstawowe rodzaje:

  • Dampery (tłumiki mechaniczne) o miękkiej strukturze – specjalne rodzaje gumy i polimerów np. sorbotanowe.

  • Metalowe „spajki” – zwane też szpilkami lub kolcami – w kształcie stożka.

Pierwsze, zdadzą egzamin w sytuacji, gdy podczas odtwarzania drgania wywołane chodzeniem, a także dźwiękiem wydobywającym się z głośników mogą przenosić się na nasz odtwarzacz CD. Zbyt mocne drgania mebla, na którym stoi nasz kompakt, pogarszają precyzję odtwarzania, a czasem powodują nawet „gubienie ścieżki” przez laser. Oczywiście można próbować tłumić je za pomocą zwykłych miękkich gumowych podkładek, ale zdecydowanie lepiej zastosować specjalistyczne dampery.

kolce do kolumn, na których stoi głośnik w podstawkach

Te drugie, ograniczają przenoszenie rezonansów z obudowy zespołu głośnikowego na podłogę, przez co dźwięk jest precyzyjniejszy, a bas lepiej kontrolowany.

Przykład: Absorbery pod urządzenia elektroniczne – OREA firmy IsoAcoustics

Izolatory OREA eliminują niekorzystne wibracje i gwarantują czystszy, precyzyjniejszy dźwięk. Każdy izolator wytrzymuje ciężar odpowiednio do: 1,8 kg (model Graphite), 3,6 kg (Bronze), 7,2 kg (Indigo), oraz 14,5 kg (Bordeaux). Na przykład, wersja Bronze kierowana jest do lżejszych komponentów, wliczając wzmacniacze, przetworniki c/a, odtwarzacze CD, głośniki i gramofony.

głównym celem stosowania podkładek jest eliminacja wibracji

Przykład: Wkręcane stopki do zespołów głośnikowych – Gaia firmy IsoAcoustics

Seria IsoAcoustics GAIA to linia specjalnych izolatorów ze stali nierdzewnej, które korzystnie wpływają na czystość i otwartość dźwięku wolnostojących kolumn głośnikowych. Ze względu na nośność opracowano trzy modele:

IsoAcoustics ma w ofercie rozmaite izolatory akustyczne

Podstawki antywibracyjne pod kolumny głośnikowe

Przykład: Modułowe podstawki pod głośniki półkowe – Aperta firmy IsoAcoustics

Aperta to linia stylowych i eleganckich izolujących podstawek akustycznych, która została stworzona   myślą o średniej wielkości kolumnach głośnikowych i profesjonalnych monitorach studyjnych. Charakteryzują się udźwigiem do 18 kg.

podstawki do kolumn głośnikowych

Aperta 200 są rzeźbionymi, aluminiowymi izolującymi podstawkami akustycznymi z gamy Aperta, które są zaprojektowane specjalnie do high-endowych głośników podstawkowych, monitorów studyjnych i dużych głośników wolnostojących. Cechują się niewielkim profilem (tylko 88 milimetrów) i mogą współpracować z dużymi głośnikami o wadze do 34 kg.

Platformy antywibracyjne

Bardziej wyrafinowanym rozwiązaniem są platformy antywibracyjne, nieraz o całkiem przemyślanych konstrukcjach. Czasami jest to gruby blok litego drewna o znacznej masie, a innym razem może to być na przykład grubsza sklejka brzozowa. Czasami może ona zawierać wiele komór, dodatkowo wypełnionych metalowym śrutem lub zasypanych piaskiem.

Niezależnie od zastosowanego rozwiązania cel jest jeden: zapewnić płaską, stabilną powierzchnię, wolną od drgań w celu izolacji gramofonów, odtwarzaczy CD lub innych, raczej niezbyt ciężkich urządzeń.

Przykład: Platformy DELOS firmy IsoAcoustics

Jest to cokół, służący do izolacji, oddzielenia np. gramofonu od powierzchni nośnej i radykalnie zmniejszający drgania konstrukcyjne i rezonanse. Łączy w sobie dobroczynny dla dźwięku wpływ ciężaru (masy) grubego bloku drewnianego z opatentowanymi izolatorami IsoAcoustics. Dostępny jest w dwóch wersjach gabarytowych. Grubszy blok drewniany (76 mm) zapewnia większą masę i bardziej skutecznie zmniejsza wibracje konstrukcyjne i rezonans, przy większej nośności. Cieńszy (45 mm) dedykowany jest do lżejszych i mniej wrażliwych na zakłócenia urządzeń.

IsoAcoustics Delos 1815 - cokół izolacyjny

Interesuje Cię tematyka kolców głośnikowych lub szukasz tego typu akcesoriów do swoich kolumn podłogowych lub podstawkowych? Zobacz również artykuł: Jakie kolce pod kolumny? Poradnik.

Siedem kroków do ideału, czyli dobre rady

Na zakończenie kilka porad dotyczących systemów audio i stosowania różnego typu akcesoriów zabezpieczających przed rezonansami i niepożądanymi wibracjami:

  1. Nigdy nie ustawiaj sprzętu audio w narożnikach pomieszczenia odsłuchowego ani bezpośrednio za zespołami głośnikami – zwłaszcza takimi, których obudowa ma duże płaskie powierzchnie.

  2. Urządzenia audio powinny stać na nierezonującym podłożu i jednocześnie pamiętaj, aby nie umieszczać ich w zamkniętych szafkach, działających niczym komory rezonansowe.

  3. Nie bój się eksperymentowania w sytuacji, gdy będzie konieczne odprzęganie sprzętu od podłoża przy pomocy stóp lub nóżek izolujących.

  4. Rozważ możliwość umieszczenia ciężkich wzmacniaczy na podłodze za pośrednictwem elastycznych stóp (podstaw) działających jak amortyzatory/ tłumiki drgań.

  5. Uwzględnij ewentualne tłumienie elementów elektronicznych wewnątrz urządzenia i samej obudowy urządzenia audio.

  6. Zawsze pamiętaj o „złotej” regule, że wraz ze wzrostem masy i sztywności, dana konstrukcja jest mniej narażona na drgania i wibracje.

  7. Nigdy nie wierz stereotypom lub zwykłym plotkom na temat efektów dźwiękowych uzyskiwanych przez zastosowanie poszczególnych rozwiązań technicznych czy materiałów. Zawsze ufaj tylko własnym uszom!

Podstawka izolacyjna pod subwoofer firmy IsoAcoustics
 

Podsumowanie

Poza nielicznymi wyjątkami większość ludzi jest w stanie wychwycić subtelne, ale zauważalne różnice jakie pojawiają się po ustawieniu sprzętu na podstawkach. Efekty najczęściej potęgują się, gdy „podniesiemy” nie tylko elektronikę systemu stereo, ale też kolumny. Skala i rodzaj zmian zależy od konstrukcji akcesoriów tego typu i zastosowanych materiałów o czym mówiliśmy przed chwilą.

Budując swój system stereofoniczny, posiadacz ma niewielkie możliwości zmian parametrów technicznych samych urządzeń elektronicznych. Są one określone przez wytwórnie i niekiedy wynikają wprost z rozwiązań technicznych, chronionych licznymi patentami. Ale nic straconego. Może on samemu dobierać poszczególne urządzenia, stroić je odpowiednim okablowaniem, aranżować salon odsłuchowy na różne sposoby, ustawiać w nim kolejne ustroje akustyczne, jak również izolować od wibracji sprzęt, zespoły głośnikowe, a nawet... kable.

Wszystko wskazuje jednak na to, że zwłaszcza ostatnie działanie jest jednym z bardziej efektywnych sposobów poprawy jakości brzmienia. Wprawdzie akcesoria izolacyjne nie wydają się zbyt tanie, to w porównaniu z cenami high-endowych urządzeń okazują się całkiem niedrogie. Warto zatem spróbować. Jeśli wybierzemy właściwe, to może okazać się, że poprawa uzyskanego w ten sposób dźwięku będzie o wiele większa, niżby wskazywała na to ich cena. Nie będzie więc chyba cienia przesady w stwierdzeniu, że inwestycje w dobre akcesoria antywibracyjne są zawsze najefektywniejszymi inwestycjami w posiadany system stereo lub zestaw kina domowego.

Jednocześnie należy w tym miejscu wyraźnie zaznaczyć, że godne uwagi są tylko markowe produkty, pochodzące od znanych specjalistycznych producentów, mających już doświadczenie i dysponujących profesjonalnym zapleczem badawczym. W przeciwnym razie, wszelkie „egzotyczne” wyroby mogą być nie zawsze najskuteczniejsze, a tylko rzucać się w oczy, nie izolując tak naprawdę sprzętu od wibracji z otoczenia.

Zachęcamy do zapoznania się z tego akcesoriami opisanymi w tym artykule. W związku z tym zapraszamy do jednego z salonów w sieci Top Hi-Fi & Video Design, która zapewnia swoim klientom sposobność do tego, by przetestować rozmaite akcesoria hi-fi, w tym rozwiązania antywibracyjne. Wszystko w dogodnych warunkach akustycznych i w towarzystwie wysokiej jakości urządzeń audio. Odpowiednio przystosowana i wyposażona w wysokiej jakości urządzenia sala odsłuchowa to doskonałe miejsce do tego, by ostatecznie sprawdzić, czy dźwięk charakteryzujący dane rozwiązanie odpowiada naszym oczekiwaniom i do tego, by poczuć różnicę przed i po zastosowaniu rozmaitych podkładek antywibracyjnych i innych tego typu dodatków do systemu audio.


Muzyka potrafi pisać najlepsze historie. Usłysz swoją, dzięki Top Hi-Fi & Video Design

Eksperci Dobrego Brzmienia


Poprzedni
Powrót do aktualności
Następny
5
Ocena:
Średnia ocen: 5

(1 ocena)

Polecane

Umów się na prezentację w salonie

W każdym z naszych salonów znajduje się sala odsłuchowa, w której w miłej atmosferze zaprezentujemy Ci brzmienie wybranego przez Ciebie sprzętu audio.

Umów się na spotkanie

Zobacz listę salonów

Umów

Top Hi-Fi & Video Design

Salony firmowe

Salony firmowe

Top Hi-Fi & Video Design: