Przedwzmacniacz stereofoniczny jest nieodłącznym elementem każdego dzielonego zestawu stereo. Pełni on bardzo ważną funkcję w systemie audio, wstępnie wzmacniając sygnał dźwiękowy. Dużą grupę tych urządzeń stanowią jednak modele wyposażone w szereg przydatnych funkcji, które sprawiają, że preamp w wielu systemach dzielonych stanowi „nowoczesne centrum sterowania”. To urządzenie stosowane jest głównie w zestawach wysokiej klasy, w których użytkownicy pragną uzyskać dźwięk na wyższym poziomie, niż mogą osiągnąć w zestawie ze wzmacniaczem zintegrowanym. Wybierając przedwzmacniacz do zestawu stereo, warto zapoznać się z naszym poradnikiem, w którym krok po kroku omówimy poszczególne typy tych urządzeń, ich specyfikę, parametry oraz dodatkowe funkcje, które oferują poszczególne modele.
Spis treści: Jak wybrać przedwzmacniacz stereo?
Po co jest przedwzmacniacz?
Przedwzmacniacz stereofoniczny jest urządzeniem odpowiedzialnym za wstępną obróbkę sygnału analogowego audio. Urządzenie dopasowuje go pod względem poziomu i impedancji. To właśnie ten etap jest kluczowy dla jakości dźwięku. Przedwzmacniacz musi wstępnie wzmocnić wrażliwy na zakłócenia sygnału o niskim natężeniu, nie wprowadzając do niego niepożądanych składowych, które mogłyby negatywnie wpłynąć na jego jakość.
Przedwzmacniacz stereo służy także do zarządzania sygnałem doprowadzonym z różnych źródeł dźwięku. W systemach dzielonych wybór źródła oraz regulacji głośności odbywa się właśnie z tego urządzenia. Po wstępnym wzmocnieniu sygnał przekazywany jest do końcówki mocy (wzmacniacza mocy), która odpowiada za ostatecznie wzmocnienie sygnału dźwiękowego i przekazanie go do kolumn głośnikowych.
Czym się różni przedwzmacniacz od wzmacniacza zintegrowanego?
Aby dokładnie wyjaśnić, czym różni się przedwzmacniacz od wzmacniacza zintegrowanego, warto wyjaśnić i doprecyzować pojęcia dotyczące tego sprzętu. Przedwzmacniacze to zaawansowane konstrukcje, które wykorzystywane są do wstępnej obróbki sygnału w systemach stereo. Urządzenia te określane są potocznie jako preampy.
Z kolei określenie wzmacniacz najczęściej odnosi się do wzmacniaczy zintegrowanych. Są to urządzenia, które w jednej obudowie łączą dwa moduły: przedwzmacniacz oraz końcówkę mocy. Jest to najczęściej stosowane rozwiązanie do wzmacniania sygnału w zestawach audio. Dzięki połączeniu dwóch funkcji w jednej obudowie, użytkownicy nie muszą kupować oddzielnego przedwzmacniacza. Zintegrowany wzmacniacz stereo pozwala więc ograniczyć ilość miejsca zajmowanego przez elektronikę oraz zmniejszyć koszt zakupu sprzętu. Wzmacniacze zintegrowane określane są potocznie jako integry lub po prostu wzmacniacze stereo. Jak wybrać odpowiedni wzmacniacz stereo dowiesz się z naszego poradnika.
Czym się kierować przy wyborze przedwzmacniacza stereo?
Aby zakup przedwzmacniacza był udany, warto poznać najważniejsze czynniki, którymi należy się kierować przy jego zakupie. Dlatego podaję kilka wskazówek, które pomogą odpowiedzieć na pytanie o to, jak wybrać wzmacniacz stereo.
Pierwszym i dla wielu osób najważniejszym aspektem podczas wyboru urządzenia jest oczywiście cena. Warto mądrze zagospodarować budżet i dobrać poszczególne komponenty z podobnego segmentu. Wówczas unikniecie tzw. efektu wąskiego gardła, gdy jeden z komponentów będzie zdecydowanie słabszy, przez co nie wykorzystacie możliwości pozostałego sprzętu. Sugerujemy więc, aby na preamp wraz z końcówką mocy, które mają bardzo duży wpływ na jakość dźwięku, przeznaczyć około połowy budżetu przeznaczonego na cały zestaw audio. Część użytkowników nieco większą pulę budżetu przeznacza na kolumny głośnikowe, co także jest słuszne. Warto pamiętać, że w kwestii proporcji cenowych dotyczących poszczególnych komponentów systemu nie ma jednej reguły, która sprawdzi się we wszystkich systemach.
Przedwzmacniacz jest ważnym elementem toru sygnałowego, który wraz z końcówką mocy nadaje charakter brzmienia zestawu stereo. Warto więc przy wyborze przedwzmacniacza uwzględnić jego brzmienie. Najłatwiej po prostu umówić się na odsłuch i przetestować sprzęt w danej konfiguracji.
Dokonując wyboru przedwzmacniacza do zestawu dzielonego audio, należy także zapoznać się z parametrami sygnału zawartymi w specyfikacji technicznej urządzenia. Najważniejszy jest poziom zniekształceń harmonicznych, czyli THD, stosunek sygnału do szumu oraz zakres dynamiki.
Warto także zastanowić się i określić, jakie funkcje powinien posiadać preamp. Jest to szerokie i ważne zagadnienie, dlatego przeznaczyliśmy na niego cały poniższy rozdział naszego poradnika.
Wiele osób dużą wagę przywiązuje także do wzornictwa sprzętu audio. Użytkownikom, którym zależy na jednolitym wyglądzie sprzętu, sugerujemy wybór przedwzmacniacza oraz końcówki mocy z tej samej serii. Nie będzie to trudne, ponieważ w większości przypadków producenci oferujący przedwzmacniacz stereo, mają w ofercie także dopasowany wzmacniacz mocy, a często także odtwarzacz z danej serii urządzeń. Wytrawni audiofile stawiają jednak przede wszystkim na jakość dźwięku, dlatego często wykorzystują oni elektronikę różnych marek.
Jakie funkcje ma przedwzmacniacz stereo
Podstawową funkcją przedwzmacniacza jest wstępna obróbka sygnału audio, regulacja głośności w systemie oraz zarządzenie odtwarzaniem dźwięku poprzez możliwość wyboru źródła. Obecnie oferowanych jest wiele modeli przedwzmacniaczy, które nie są wyposażone w dodatkowe funkcje. Te urządzenia bardzo dobrze sprawdzają się w systemach stereo, w których użytkownik zastosował dobre jakościowo źródło sygnału – odtwarzacz CD, czy streamer. Dobrym przykładem takiego preampa jest Hegel P20, który jest często wybierany przez Klientów poszukujących dobrego jakościowo przedwzmacniacza stereo do systemu Hi-Fi. Ten norweski producent nigdy nie starał się produkować urządzeń o rozbudowanej funkcjonalności. Zamiast tego konstruktorzy skupiają się, aby ich przedwzmacniacze i wzmacniacze oferowały bardzo dobrą jakość dźwięku i czystość sygnału. Właśnie dlatego producent pod solidną, aluminiową obudową umieścił dopracowany tor sygnałowy, w którym oba kanały zasilane są z osobnych zasilaczy. Takie rozwiązanie wpływa na zdecydowanie niższy poziom zniekształceń sygnału.
Jeszcze bardziej bezkompromisowe podejście w kwestii rozdzielenia sygnału zastosował legendarny producent hi-endowego sprzętu, czyli Pass Labs. Preamp Pass Labs XP-32 jest urządzeniem składającym się z trzech osobnych obudów. W jednej obudowie producent umieścił zasilanie i sterowanie, natomiast dwa kolejne odpowiadają za wzmacnianie sygnału dla poszczególnych kanałów. Ten hi-endowy preamp które będzie doskonałym partnerem dla wzmacniacza mocy i kolumn z najwyższej półki.
W obecnych czasach praktycznie wszystkie źródła wykorzystują cyfrowy zapis dźwięku. Płyty CD, streaming, czy radio internetowe wykorzystują ten typ sygnału, który ma wiele zalet. Dlatego przedwzmacniacze często wyposażone są we wbudowany przetwornik cyfrowo-analogowy. Ta dodatkowa funkcja sprawdza się w wielu systemach stereo. Przedwzmacniacz stereo z DAC można wykorzystać nie tylko do wstępnego wzmacniania sygnału, ale też jego konwersji do postaci analogowej. Jeśli więc posiadacie źródło dźwięku z wyjściem cyfrowym, warto wybrać przedwzmacniacz wyposażony w złącza cyfrowe. Im większa ich różnorodność, tym lepiej. Najczęściej wykorzystywane jest wejście optyczne i koaksjalne. Przydatne będzie też złącze USB typu A, które pozwoli odtwarzać pliki bezpośrednio z pamięci przenośnej, czy zewnętrznego dysku twardego.
Kolejną funkcją, w którą wyposażone są przedwzmacniacze, jest wyjście słuchawkowe. Dzięki temu wykorzystacie Wasz preamp stereo jako wzmacniacz słuchawkowy. Jeśli producent zastosował osobne obwody wzmacniające i dobrej klasy tor sygnałowy dla tego wyjścia, możecie mieć pewność, że urządzenie wysteruje nawet bardziej wymagające słuchawki.
Przedwzmacniacze często mają dodatkowe złącza, np. wejście phono. Dzięki temu możecie bezpośrednio do przedwzmacniacza podłączyć gramofon, który jest często wybieranym źródłem dźwięku. Początkującym użytkownikom warto zaznaczyć, że przedwzmacniacze stereofoniczne i przedwzmacniacze gramofonowe pełnią zupełnie inną funkcję w systemie. Przedwzmacniacz do gramofonu odpowiada za korekcję sygnału z gramofonu. W preampie gramofonowym jest on poddawany obróbce, zgodnie z filtrem RIAA. Po odpowiedniej korekcji sygnału w preampie gramofonowym, jest on następnie przekazywany do przedwzmacniacza stereo, celem dalszego wzmocnienia. Warto o tym pamiętać, aby zrozumieć specyfikę i komponenty niezbędne do stworzenia zestawu gramofonowego.
W naszej ofercie znajdziecie przedwzmacniacz Rotel RC-1572 MkII, który wyposażony został we wszystkie wspomniane wyżej funkcje. Producent zastosował komplet wejść cyfrowych, obejmujących złącze optyczne, koaksjalne oraz USB. Zastosowany przetwornik DAC Texas Instruments obsługuje sygnał w rozdzielczości 32-bit/384 kHz, co spełni oczekiwania nawet najbardziej wymagających miłośników dobrego brzmienia. Wśród złącz znajduje się oczywiście wyjście słuchawkowe oraz wejście phono, ponieważ Rotel RC-1572 MkII może pełnić także funkcję przedwzmacniacza gramofonowego. Wisienką na torcie jest Bluetooth, pozwalający przesłać dźwięk bezprzewodowo bezpośrednio z urządzenia mobilnego.
Ciekawą propozycją dla użytkowników korzystających z dobrodziejstw streamingu jest przedwzmacniacz z funkcjami sieciowymi. Takie urządzenia zwykle wyposażone są także w wejścia cyfrowe, pozwalające wykorzystać je także jako DAC. Preamp z funkcjami sieciowymi pozwala na zarządzanie dźwiękiem z poziomu jednego urządzenia. Użytkownik wybiera bowiem źródło sygnału oraz reguluje poziom natężenia dźwięku z poziomu z przedwzmacniacza. Do takiego systemu nie jest potrzebne zewnętrzne źródło sygnału, chyba, że zdecyduje się na odtwarzacz CD lub gramofon. Nasi Klienci często wybierają taką konfigurację systemu stereo, ponieważ pozwala w prosty sposób zarządzać odtwarzaniem dźwięku.
Jednym z najbardziej dopracowanych przedwzmacniaczy z funkcjami sieciowymi jest NAD C 658. Urządzenie już od momentu premiery wywołało duże zainteresowanie wśród miłośników dobrego brzmienia.
Kanadyjski producent zastosował bowiem w tym przedwzmacniaczu wiele dodatkowych funkcji, które sprawiają, że to urządzenie stanowi centrum multimedialne w systemie stereo. Oprócz podstawowe funkcji przedwzmacniacza, NAD C658 wyposażony został w platformę BluOS, która służy do zarządzania odtwarzaniem muzyki. Oprócz funkcji strumieniowych przedwzmacniacz ma możliwość dekodowania plików MQA. NAD C658, tak jak pozostałe urządzenia tego producenta, ma modułową budowę, pozwalającą na dodanie karty rozszerzeń MDC. To unikalne rozwiązanie pozwala na upgrade urządzenia w każdej chwili o dodatkowe funkcje. Co więcej, producent oferuje różne wersje modułu MDC, które pozwalają wybrać dodatkowe funkcje, dopasowane do ich oczekiwań. Dzięki niezwykle szerokiej funkcjonalności oraz przemyślanej i dopracowanej konstrukcji, NAD C658 jest chętnie wybierany przez wielu miłośników dobrego brzmienia, pragnących stworzyć nowoczesny system stereo.
Zobacz przykładowe końcówki mocy, z którymi możesz połączyć wymienione przedwzmacniacze stereo:
Czym różni się przedwzmacniacz lampowy od tranzystorowego?
Pod względem sposobu wzmacniania sygnału przedwzmacniacze można podzielić na dwa typy: lampowy oraz tranzystorowy. Podstawowa różnica polega na zastosowaniu odmiennych elementów czynnych w torze sygnałowym. Te dwa odmienne sposoby wzmacniania sygnału wpływają na szereg różnic w brzmieniu, parametrach sygnału oraz cenie urządzeń. Warto poznać najważniejsze różnice.
Przedwzmacniacz lampowy ma zdecydowanie dłuższą historię. Pierwotnie to właśnie lampy elektronowe wykorzystywane były do wzmacniania sygnału audio. Ten typ urządzeń charakteryzuje się łagodniejszą i cieplejszą barwą dźwięku, co ceni wielu użytkowników. Lampy elektronowe nasycają dźwięk parzystymi harmonicznymi, które są pozytywnie odbierane przez ludzkie ucho. Pod kątem technicznym przedwzmacniacz lampowy cechuje się wyższą impedancją wejściową i wyjściową oraz większym poborem mocy od konstrukcji tranzystorowych. Wynika to m.in. ze względu na większe zasilanie niezbędne dla lamp. Należy pamiętać, że lampy we wszystkich urządzeniach audio mają określoną żywotność, która wynosi zazwyczaj kilka tysięcy godzin. W praktyce oznacza to konieczność ich wymiany, aby nie pogorszyć parametrów dźwięku.
Przedwzmacniacz tranzystorowy, jak sama nazwa wskazuje, wykorzystuje tranzystory do wzmacniania sygnału. Trudno jednoznacznie określić wpływ tranzystorów na brzmienie, ponieważ wszystko zależy od konkretnej konstrukcji urządzenia. Przedwzmacniacze tranzystorowe oferują lepszy stosunek sygnału do szumu. Zużywają także mniej energii elektrycznej.
Rodzaje przedwzmacniaczy
Jak już wyjaśniliśmy, podstawową rolą przedwzmacniacza w systemie dzielonym jest wstępna obróbka sygnału. To właśnie ze względu na konstrukcję toru sygnałowego przedwzmacniacze można podzielić na półprzewodnikowe, lampowe i hybrydowe. Warto wiedzieć, czym charakteryzują się poszczególne typy tych urządzeń.
Przedwzmacniacze półprzewodnikowe
(z ang. solid state) mogą bazować zarówno na rozwiązaniach dyskretnych (na pojedynczych tranzystorach), jak i na wzmacniaczach operacyjnych (układach scalonych). Takie modele charakteryzują się zazwyczaj bardziej skomplikowaną budową od swoich lampowych konkurentów. Ich układy będą miały lepsze parametry „na papierze” – kilka rzędów mniejsze zniekształcenia, mniejszą impedancję wyjściową, czy lepszy odstęp sygnału od szumu. Inne będzie spektrum wnoszonych do dźwięku zniekształceń. Tutaj dominujące są zazwyczaj nieparzyste harmoniczne, odpowiedzialne za bardziej chłodny, analityczny dźwięk.
Przedwzmacniacze lampowe
mają zupełnie inną konstrukcję toru sygnałowego. Różnica polega na mniejszej ilości stopni i elementów aktywnych. Nie oznacza to jednak, że przedwzmacniacze lampowe są tańsze. Poszczególne komponenty, zwłaszcza lampy oraz sam proces produkcji sprawiają, że wysokiej klasy przedwzmacniacz lampowy jest droższy od tranzystorowej konstrukcji. Obecnie przedwzmacniacze lampowe wybierane są najczęściej przez koneserów lampowego brzmienia. Dźwięk „lampowy”, mimo nieco wyższego poziomu zniekształceń, zyskał wielu zwolenników. Przede wszystkim dlatego, że cechuje się on przyjaznym dla uszu, ciepłym dźwiękiem, zdominowanym przez parzyste harmoniczne. To właśnie one wywołują odczucie charakterystycznego, lampowego dźwięku. Z przetestowanych przez nas przedwzmacniaczy lampowych pod wieloma względami wyróżnia się Luxman CL-38uC. To hi-endowa konstrukcja, przeznaczona dla najbardziej wymagających użytkowników. Niezwykle stylowa obudowa w stylu vintage kryje w sobie zaawansowany układ oparty na lmpach. W torze sygnałowym zastosowano wysokiej klasy transformatory i kondensatory blokowe, produkowane na zamówienie japońskiej marki. Za wzmacnianie sygnału odpowiadają słowackie lampy JJ Electronic, które słyną z długiej żywotności. Warto dodać, ze Luxman Cl-38uC ma zbalansowaną budowę.
Współczesne przedwzmacniacze lampowe, ze względu na swoją konstrukcję oraz koncepcję producenta, nie zawsze mają opcję wymiany lamp. Warto sprawdzić to przed zakupem, aby uniknąć rozczarowania. Co ciekawe, w modelach, które mają taką możliwość, wymiana lamp na egzemplarze pochodzące z dawnych roczników lub od konkretnych dostawców, a także kondensatorów sprzęgających pozwala kształtować brzmienie przedwzmacniacza w szerokim zakresie. Z tego powodu przedwzmacniacze lampowe są idealne dla osób, które lubią majsterkowanie i eksperymentowanie z dźwiękiem.
Przedwzmacniacze hybrydowe
łączą oba światy - cyfrowy i analogowy. Takie konstrukcje charakteryzują się miłą dla uszu barwą dźwięku, mają zdecydowanie lepsze parametry (np. niską impedancję wyjściową) od swoich czysto lampowych „krewniaków” i z tego powodu, lepiej nadają się do współpracy z półprzewodnikowymi końcówkami mocy (wzmacniaczami mocy).
Jaki przedwzmacniacz stereo kupić?
To w końcu jaki przedwzmacniacz stereo kupić? Nie ma na to jednoznacznej odpowiedzi, wszystko zależy bowiem od koncepcji systemu, Waszych oczekiwań i oczywiście budżetu. Warto zatem zastanowić się, z jakiego źródła i typu sygnału korzystacie najczęściej.
Osobom poszukującym dobrego przedwzmacniacza, które nie potrzebują dodatkowych funkcji, polecamy wybór klasycznego, analogowego przedwzmacniacza. Nie warto w takim przypadku inwestować w „dodatki”, których nie wykorzystacie, ponieważ podnoszą one cenę urządzenia audio.
Jeśli w Waszym systemie źródłem dźwięku jest odtwarzacz CD lub streamer z wyjściami cyfrowymi, warto wybrać preamp, który jednocześnie spełni funkcję DAC-a. W takiej konfiguracji sygnał cyfrowy jest dekodowany w przetworniku cyfrowo-analogowym umieszczonym wewnątrz przedwzmacniacza. Dzięki temu nie musicie kupować zewnętrznego DAC-a, co obniża nie tylko koszt systemu, ale także ogranicza ilość miejsca zajmowanego przez elektronikę.
Pytania i odpowiedzi (FAQ)
Czym różni się przedwzmacniacz od wzmacniacza?
Oba urządzenia różnią się od siebie przede wszystkim pełnioną funkcją w systemie audio. Przedwzmacniacz wstępnie wzmacnia sygnał audio, natomiast wzmacniacz mocy po otrzymaniu sygnału audio z przedwzmacniacza zwiększa jego poziom do takiego, który pozwala na odpowiednie napędzenie kolumn głośnikowych podłączonych do końcówki mocy.
Jak podłączyć wzmacniacz z przedwzmacniaczem?
Aby podłączyć wzmacniacz mocy z przedwzmacniaczem, użyj kabli audio RCA, podłączając wyjście przedwzmacniacza do wejścia wzmacniacza. Upewnij się, że oba urządzenia są wyłączone przed podłączeniem, a następnie sprawdź, czy kabel został podpięty w odpowiednie gniazda.
Czy amplituner ma przedwzmacniacz?
Tak. Zarówno amplituner kina domowego, jak i amplituner stereo to urządzenia, które w jednej obudowie skupiają elementy związane z przetwarzaniem sygnału i zarządzaniem dźwiękiem, takie jak m.in. wzmacniacz mocy, przedwzmacniacz, tuner radiowy oraz funkcje sieciowe. Tego rodzaju sprzęt audio może mieć jednak znacznie więcej funkcji, które są dopasowane do potrzeb współczesnego użytkownika.
Podsumowanie
Przedwzmacniacz stereo występuje w każdym zestawie dzielonym, wstępnie obrabiając sygnał. Jego rola jest więc kluczowa, ponieważ wpływa na czystość sygnału przekazanego do dalszego wzmocnienia. Przedwzmacniacz w pewnym stopniu wpływa też na charakter dźwięku, dlatego nie warto oszczędzać na tym komponencie systemu. Warto także pamiętać, że dodanie zewnętrznego przedwzmacniacza do zestawu stereo wyposażonego we wzmacniacz zintegrowany jest jedną z metod mogących poprawić brzmienie systemu. Wystarczy upewnić się, że Wasza integra ma wejście na końcówkę mocy, oznaczane najczęściej jako main in. Wówczas wzmacniacz wykorzystywany będzie jedynie jako końcówka mocy, a przedwzmacniacz przejmie funkcję regulacji głośności i wyboru źródła.
Oferta przedwzmacniaczy jest niezwykle szeroka. Producenci oferują urządzenia różniące się parametrami, dodatkowymi funkcjami oraz ceną. Warto przed zakupem poświecić czas na określenie własnych oczekiwań i wymagań dotyczących tego sprzętu. Dzięki temu łatwiej wybierzecie przedwzmacniacz, który spełni Wasze oczekiwania, dając wiele radości z odsłuchu.
Jeśli poszukujesz odpowiedniego przedwzmacniacza do systemu stereo, zachęcamy do odwiedzenia wybranego Top Hi-Fi & Video Design lub telefonicznego umówienia się na odsłuch w dogodnym dla Was terminie. Podczas wizyty zaprezentujemy funkcje oraz możliwości danego modelu przedwzmacniacza. #EksperciDobregoBrzmienia pomogą dobrać także pozostałe komponenty niezbędne do stworzenia wysokiej klasy zestawu hi-fi. Odpowiednio dobrany system audio pozwoli Wam cieszyć się wysokiej jakości dźwiękiem przed długie lata.
Przeczytaj również nasze inne treści:
Komentarze