Połączenie koaksjalne jest powszechnie wykorzystywanym sposobem przesyłu sygnału cyfrowego w zestawach hi-fi. Warto zatem poznać jego specyfikację, możliwości oraz zastosowanie. Pozwoli to w pełni wykorzystać potencjał przesyłania sygnału cyfrowego pomiędzy urządzeniami. W tym poradniku w przystępny sposób omówimy wszystkie aspekty połączenia typu coaxial.
Co to jest coaxial?
Sygnał cyfrowy stanowi obecnie podstawowy typ zapisu danych. Jest wykorzystywany we wszystkich nowoczesnych źródłach dźwięku, czyli: w odtwarzaczu strumieniowym, dysku NAS, odtwarzaczu CD itp. Zanim jednak użytkownik usłyszy dźwięk, sygnał cyfrowy musi zostać przekonwertowany do postaci analogowej. Często przetwarzanie sygnału do tej postaci odbywa się wewnątrz źródła dźwięku. Do tego celu służy przetwornik cyfrowo-analogowy. Niekiedy jednak dekodowanie sygnału cyfrowego odbywa się w innym, zewnętrznym urządzeniu, czyli zewnętrznym przetworniku DAC.
W celu przesłania sygnału cyfrowego do innego urządzenia hi-fi producenci wyposażają źródła dźwięku w cyfrowe wyjście koaksjalne. Na urządzeniach audio złącze to najczęściej opisywane jest jako coaxial.
Niektórzy producenci tworzą źródła dźwięku, których jedynym celem jest odczyt danych. Wówczas użytkownik musi stworzyć taką konfigurację systemu, w której inne urządzenie odpowiada za dekodowanie sygnału cyfrowego. W takich systemach użytkownicy najczęściej mają do wyboru wyjście optyczne oraz koaksjalne. Najczęściej wybierane jest właśnie połączenie coaxial. Ma ono szereg zalet, które opiszemy w dalszej części tekstu.
Do czego służy coaxial?
Połączenie koaksjalne chętnie wykorzystywane jest w systemach audio przez użytkowników, którzy pragną uzyskać na swoim sprzęcie dźwięk wysokiej jakości. Wówczas sygnał w formie cyfrowej przesyłany jest do wysokiej jakości zewnętrznego przetwornika DAC.
Obecnie producenci wzmacniaczy często wyposażają swoje urządzenia w wejścia cyfrowe. Jednym z nich jest właśnie wejście koaksjalne. Wzmacniacz wyposażony w tę funkcjonalność może także służyć jako przetwornik DAC w systemie stereo.
Kabel koaksjalny - budowa
Połączenie koaksjalne, określane także jako coaxial, służy do przesyłania sygnału cyfrowego audio w formie impulsu elektrycznego pomiędzy urządzeniami audio. Ten typ kabla jest więc przewodem cyfrowym.
Z zewnątrz kabel koaksjalny stanowi przewód zakończony z obu stron wtykami RCA. Kable coaxial mają budowę koncentryczną. Centralne miejsce zajmuje w nich przewodnik, który najczęściej wykonany jest z miedzi beztlenowej. Wokół niego znajduje się dielektryk (warstwa izolacyjna) wykonany z tworzywa sztucznego. Kolejną warstwę stanowi pleciona siatka z miedzi, która ma chronić sygnał przed negatywnym wpływem zakłóceń elektromagnetycznych (EMI). Zewnętrzna powłoka wykonana jest z tworzywa sztucznego. Chroni ona kabel przed uszkodzeniami mechanicznymi.
Warto także zwrócić uwagę, że popularne cinche, czyli kable do przesyłu sygnału analogowego mają taki sam wygląd zewnętrzny co kable koncentryczne. Różnią się one jednak impedancją. Kabel koncentryczny powinien mieć impedancję 75 om, która jest odpowiednia do przesyłu sygnału cyfrowego. Warto zatem przed zakupem sprawdzić specyfikację danego modelu, ponieważ niektórzy producenci oferują kable koaksjalne, które nie spełniają tej normy.
Należy także pamiętać, że nie powinno się używać kabli analogowych do przesyłania sygnału cyfrowego. Z technicznego punktu widzenia nie grozi to co prawda uszkodzeniem sprzętu, jednak ze względu na inną budowę wewnętrzną różnica w jakości dźwięku może być słyszalna.
Jak już wspomnieliśmy, połączenie koaksjalne służy do przesyłania cyfrowego sygnału audio. W przypadku uniwersalnych połączeń niezbędne było opracowanie standardu, który będzie stosowany przez producentów sprzętu.
W połączeniach koaksjalnych stosowany jest standard S/PDIF. Został on opracowany przez Sony i Philips. Ten sam typ sygnału wykorzystywany jest w połączeniach optycznych.
Przejściówka coaxial na jack
Użytkownicy często poszukują przejściówki, która zapewni im możliwość zamiany sygnału płynącego z przewodu koaksjalnego do złącza jack. Jak już wyjaśniliśmy, kabel koaksjalny służy do przesyłu sygnału cyfrowego. Złącze jack służy z kolei do przesyłu sygnału analogowego. Użytkownicy powinni zatem zaopatrzyć się w konwerter sygnału. Klasyczna przejściówka, bez wbudowanej elektroniki, nie spełnia tego zadania. W sprzedaży dostępne są przetworniki, które zamieniają sygnał cyfrowy na analogowy. Przed zakupem warto upewnić się, czy dany model wyposażony jest w odpowiednie złącza. Powinien to być konwerter, który posiada cyfrowe wejście koaksjalne (najczęściej opisywane jako coaxial). Drugim złączem powinno być wyjście mini-jack 3.5 mm.
Zalety połączenia koaksjalnego
Przepustowość kabla koaksjalnego wynosi 10 Mb/s. Użytkownik może przesyłać nieskompresowany sygnał audio w rozdzielczości do 24-bit/192 kHz. Dla większości posiadaczy systemów audio jest to wystarczająca przepustowość.
Sygnał koaksjalny przesyłany jest jednym kablem. Podłączanie urządzeń jest szybkie i proste.
Oferta producentów jest bardzo bogata. Dostępne są modele o różnej długości i kolorystyce. Dzięki temu użytkownik bez trudu znajdzie interkonekt odpowiadający jego oczekiwaniom.
Wady połączenia koaksjalnego
Jak już wspomnieliśmy, w większości systemów stereo przepustowość połączenia koaksjalnego jest wystarczająca. Parametry sygnału są jednak niewystarczające do przesyłu dźwięku w formacie wielokanałowym. Jeśli posiadacie kino domowe, w którym sygnał audio zapisany jest formacie Dolby True HD, czy DTS HD Master Audio, nie będziecie mieli możliwości przesyłu dźwięku poprzez połączenie koaksjalne. W tym przypadku najlepszym rozwiązaniem do przesyłu dźwięku będzie kabel HDMI.
Należy także pamiętać, że połączenie koaksjalne jest podatne na wszelkiego typu zakłócenia mogące się przedostać z zewnątrz. Użytkownik powinien więc zwrócić szczególną uwagę na umiejscowienie kabla coaxial. Przewód nie powinien być umiejscowiony wzdłuż innych kabli, przesyłających inny typ sygnału. Pozwoli to ograniczyć ryzyko wzajemnych interferencji, mogących negatywnie wpłynąć na jakość dźwięku.
Warto także pamiętać, aby w miarę możliwości ograniczyć długość przesyłu sygnału cyfrowego za pomocą kabla koaksjalnego.
Jak wybrać kabel koaksjalny?
Wybierając kabel koaksjalny, warto pamiętać, aby zwrócić uwagę na czynniki mające wpływ na jakość sygnału. Jednym z najważniejszych elementów jest jakość przewodnika. Im lepszą jakość oraz większą czystość danego metalu zastosował producent, tym lepiej.
Jak już wspomnieliśmy, kabel koaksjalny podatny jest na zakłócenia elektryczne. Duże znaczenie odgrywa zatem ekranowanie przewodnika. Jego rodzaj wpływa na odporność kabla na wszelkiego typu zewnętrze interferencje, mogące negatywnie wpłynąć na jakość sygnału. Im solidniejszy ekran, tym skuteczniej chroniony jest przenoszony sygnał.
Warto także zwrócić uwagę na solidność wtyków. Powinny być staranie zakonfekcjonowane i wykonane z dobrej jakości metalu. Warto wybrać interkonekt z pozłacanym wtykiem, który zapewni większą odporność metalu na korozję.
Coaxial vs optical
Oprócz wyjścia koaksjalnego w urządzeniach audio wykorzystujących sygnał cyfrowy często spotyka się także złącze optyczne, często określane jako Toslink. Oba typy połączeń mają kilka cech wspólnych. Warto jednak poznać podstawowe różnice pomiędzy nimi. Pozwoli to świadomie wybrać właściwy typ połączenia, którego będziecie używali na co dzień.
Kabel optyczny, podobnie jak koaksjalny, służy do przesyłu sygnału cyfrowego. Zgodnie z nazwą, w pierwszym typie transmisji sygnał przesyłany jest w formie fali świetlnej. Rdzeń przewodu optycznego stanowi włókno światłowodowe.
Podczas przesyłania sygnału przez kabel optyczny musi zajść dwukrotna konwersja sygnału cyfrowego. Sygnał elektryczny przekształcany jest na falę świetlną przed przejściem przez kabel. Ponowna konwersja następuje po stronie odbiornika.
Warto pamiętać, że przewody optyczne są wrażliwe na uszkodzenia mechaniczne. Kable koaksjalne są z reguły grubsze i bardziej wytrzymałe na uszkodzenia mechaniczne.
Przepustowość złącza optycznego jest niższa niż koaksjalnego. Maksymalna rozdzielczość transportowanego sygnału PCM ograniczona jest do 24-bit/96kHz.
Połączenie optyczne jest odporne na zakłócenia radiowe oraz elektromagnetyczne. Dlatego przewody cyfrowe optyczne lepiej niż koaksjalne sprawdzają się przesyłając dane na większych odległościach.
Cyfrowe złącze koaksjalne – pytania i odpowiedzi (FAQ)
Do czego służy złącze coaxial?
Złącze coaxial służy do przesyłania sygnału audio w postaci cyfrowej, a więc bez konieczności konwersji do sygnału analogowego za pośrednictwem przetwornika cyfrowo-analogowego. Brak dodatkowego przetwarzania dźwięku pozwala uniknąć wprowadzenia ewentualnych zniekształceń do sygnału audio, a tym samym umożliwia uzyskanie lepszego brzmienia.
Czy kabel coaxial to to samo co RCA?
Standardowy kabel coaxial zakończony jest z dwóch stron wtykiem RCA. Tego typu złącze wykorzystują jednak nie tylko przewody cyfrowe, ale również analogowe. RCA to zatem bardziej określenie samego terminala połączeniowego stosowanego także w wypadku cyfrowego przewodu koncentrycznego, co jednak nie jest tożsame i równoznaczne ze sposobem przesyłania sygnału audio.
Co lepsze – kabel optyczny czy coaxial?
Główną alternatywą do połączenia koaksjalnego jest złącze optyczne. W większości systemów audio, ze względu na większą przepustowość oraz brak konwersji sygnału, lepszym rozwiązaniem będzie właśnie wykorzystanie złącza coaxial. Przewody optyczne w porównaniu z koaksjalnymi mogą wprowadzać także większą ilość zakłóceń do przesyłanego sygnału cyfrowego.
Jak podłączyć coaxial?
Nic prostszego, wystarczy wykorzystać odpowiedni przewód przystosowany do transmisji cyfrowego sygnału audio, zakończony z dwóch stron wtykami RCA i połączyć wyjście koaksjalne jednego urządzenia z wejściem koaksjalnym innego. Odpowiednie złącza, dostępne zazwyczaj na tylnym panelu w sprzęcie audio czy audio-wideo, są wówczas specjalnie oznaczone.
Jaki kabel do coaxial?
Na rynku nie brakuje producentów cyfrowych kabli koaksjalnych. Używają oni różnorodnych rozwiązań technicznych i materiałów do wytworzenia tego typu akcesoriów, co wpływa na jakość przesyłanego cyfrowego sygnału audio, ale także na cenę produktu. W naszej ofercie szczególnej uwadze polecamy kable coaxial marki AudioQuest, czyli amerykańskiej firmy, która w swoich produktach wykorzystuje wiele autorskich, opatentowanych rozwiązań technicznych.
Jak podłączyć coaxial z optycznym?
Aby w systemie audio podłączyć np. wyjście koaksjalne w jednym urządzeniu i cyfrowe wejście optyczne w drugim, należy użyć specjalnego urządzenia konwertującego sygnał audio i wyposażonego w odpowiednie złącza. Sprzęt umożliwiający podłączenie kabla koaksjalnego i optycznego w ramach jednego połączenia ma w ofercie np. firma Marmitek.
Podsumowanie
Połączenie koaksjalne jest jednym z najczęściej wykorzystywanych sposobów przesyłania sygnału cyfrowego w sprzęcie stereo. Ten typ przesyłu sygnału wyróżnia się przede wszystkim dużą przepustowością, pozwalającą przesłać bezstratny sygnał audio PCM w rozdzielczości do 24-bit oraz 192 kHz. Przewody koaksjalne są stosunkowo tanie i trwałe.
Decydując się na wybór połączenia koaksjalnego, warto wybrać interkonekt z solidnym ekranowaniem, które pozwoli ograniczyć wpływ zakłóceń radiowych (RFI) oraz elektromagnetycznych (EMI).
Jeśli szukasz odpowiedniego kabla koaksjalnego do Twojego systemu audio lub zastanawiasz się, jaki typ połączenia wybrać, zachęcamy Cię do odwiedzenia wybranego salonu sieci Top Hi-Fi. Nasi specjaliści odpowiedzą na wszelkie pytania oraz pomogą wybrać odpowiednie rozwiązanie do Twojego systemu. W naszej ofercie znajdziecie wysokiej klasy sprzęt audio, który pozwoli cieszyć się Wam cieszyć się dźwiękiem każdego dnia.
Zachęcamy także do odwiedzenia naszej strony internetowej www.tophifi.pl, na której umieszczone są dokładne opisy sprzętu oraz ich specyfikacja. Regularnie publikujemy także artykuły poradnikowe, które w przystępny sposób wyjaśniają zagadnienia związane ze sprzętem audio.
Muzyka potrafi pisać najlepsze historie. Usłysz swoją, dzięki Top Hi-Fi & Video Design
Komentarze