Od przeszło 70 lat Yamaha Audio jest uznawana za lidera w dziedzinie reprodukcji dźwięku. Obecna gama amplitunerów czerpie „garściami” z tego dziedzictwa. Do tego dochodzi jeszcze bogate doświadczenie w zakresie produkcji instrumentów muzycznych. W amplitunerach stereo firmy Yamaha, widoczne jest zatem dążenie do uzyskania dźwięku o najwyższej jakości. Ponadto oferują one doskonałe wrażenia odsłuchowe i najnowocześniejszą, niekiedy bardzo rozbudowaną funkcjonalność. Cechy te docenią nie tylko prawdziwi audiofile, lecz również osoby preferujące wysoką jakość i wygodę obsługi.
Spis treści: Historia i ewolucja amplitunerów stereo Yamaha
-
Wprowadzenie, czyli kilka słów o historii odbiorników radiowych
-
Ewolucja amplitunerów stereo – jak to wyglądało kiedyś i pojawianie się nowych technologii
Wprowadzenie, czyli kilka słów o historii odbiorników radiowych
Na początku było radio. Duże, drewniane, na lampach, cechujące się charyzmatycznym dźwiękiem, szumami i zakłóceniami, jakie towarzyszyły odbiorowi niekiedy bardzo odległych stacji radiowych, początkowo na falach długich (LW). Z czasem sytuacja zaczęła się zmieniać. Zmieniała się technologia (z lampowej na tranzystorową, aż w końcu z zastosowaniem nowoczesnych układów scalonych) i zmieniały się też oczekiwania samych użytkowników. Pojawiły się też zewnętrzne źródła sygnału – początkowo gramofony, nieco później magnetofony... Wrosło także zapotrzebowanie na lepszą jakość dźwięku. Pojawiło się stereo, a potem dość krótko istniejące kwadro. I tak w bardzo dużym skrócie stacjonarny odbiornik radiowy przeobraził się w nowoczesny amplituner stereofoniczny. Niemniej jednak, geneza obecnego urządzenia nie jest wcale jednoznaczna. Być może pochodzi on właśnie od archaicznego radia, a może od „poręcznego” połączenia wzmacniacza zintegrowanego z sekcją tunera radiowego. Tak czy owak, pierwsze amplitunery stereo pojawiły się dopiero wraz z nastaniem tzw. złotej epoki w audio tzn. pod koniec lat 60. ubiegłego stulecia.
Yamaha była jednym z producentów, który wprowadził do swojej oferty tego typu urządzenia. Dlaczego tak się stało? Przyczyn jest kilka. Po pierwsze, wiele osób oczekiwało wygody. Kupując jedno urządzenie w którym upakowany był zarówno wzmacniacz jak i radio otrzymywały tę samą jakość w bardzo zwartej postaci. Zamiast osobnych segmentów, zajmujących zdecydowanie więcej przestrzeni, oferowane było urządzenie mniejszych gabarytów, czasem charakteryzujące znacznie większą funkcjonalnością niż zestaw dzielony (wzmacniacz plus tuner). A zatem, początkowo amplitunery stanowiły po prostu rodzaj „hybrydy”. Wraz z upływem czasu kolejne modele amplitunerów miały coraz bardziej skomplikowaną konstrukcję i większe bogactwo funkcji. I nie były już jedynie wzmacniaczem wyposażonym dodatkowo w radio, ale miały pełnić już rolę urządzeń wielozadaniowych.
Czy Amplitunery Yamaha są szczególne? Owszem, ponieważ tak jak wszystkie inne urządzenia Yamahy, one również zaliczane są do najbardziej prestiżowych komponentów produkowanych na całym świecie. Co więcej, oferują wydajność, wszechstronność sterowania i niezawodność porównywalną, a nawet przewyższającą najbardziej zaawansowane dostępne konkurencyjne jednostki. Jest to możliwe, gdyż firma Yamaha dysponuje niesamowitymi możliwościami technologicznymi, których nie posiada żaden inny producent.
Ponadto, całe niezbędne zaplecze badawcze, techniczne i produkcyjne znajduje się wewnątrz struktury firmy, w związku z tym Yamaha może dokładnie kontrolować i gwarantować jakość każdego jej produktu audio.
A jednym z głównych powodów tego niezwykłego sukcesu w dziedzinie audio jest ogromne doświadczenie muzyczne firmy Yamaha i ludzka wrażliwość, zdobyte przez prawie sto lat tworzenia wielu najlepszych instrumentów muzycznych na świecie – od fortepianów po piccolo. Każdy nowy produkt musi więc stawić czoła ogromnemu wyzwaniu, jakim jest udowodnienie dokładności reprodukcji muzyki: krytycznym uszom projektantów instrumentów muzycznych i renomowanym specjalistom w dziedzinie akustyki.
Wiele z wyrafinowanych, analogowych i cyfrowych technologii elektronicznych opracowanych pierwotnie dla darzonych wielką estymą współczesnych instrumentów muzycznych firmy Yamaha oraz profesjonalnego sprzętu nagłośnieniowego, dodatkowo przyczyniło się do rozwoju i doskonalenia konsumenckich urządzeń audio.
Historia Yamaha Audio
Jedne z najwcześniejszych amplitunerów Yamahy – modele CR-500 i CR700 zostały wprowadzone do sprzedaży już w 1973 roku. Kolejne modele z tej gamy dostarczane były w dwóch okresach 1974-1975 oraz 1977-1981. Były to relatywnie nieskomplikowane, choć doskonale skonstruowane urządzenia w pełni analogowe, oferujące dostępne wówczas funkcjonalności związane głównie z odbiorem radiowym.
Szczytowe modele z tej gamy były zdecydowanie bardziej zaawansowane pod względem konstrukcyjnym i brzmieniowym.
W tamtym czasie, do ich wyposażenia należała sygnalizacja włączenia do sieci oraz wskaźniki dostrojenia, poziomu sygnału wejściowego i odbioru sygnału stereofonicznego, jak również regulacje wzmocnienia, balansu i barwy dźwięku (oddzielna dla tonów niskich i wysokich). Ponadto odbiorniki te miały gniazda wejściowe dla toru m.cz., czyli do przyłączenia magnetofonu i gramofonu z wkładką magnetyczną MM oraz gniazda wyjściowe umożliwiające przyłączenie zestawów głośnikowych czy słuchawek stereofonicznych.
Kolejną grupę amplitunerów stanowią modele z serii R, wprowadzane do oferty firmy na przestrzeni lat 1980-1986, Wyjątek stanowią dwie późniejsze konstrukcje R-85 z 1992 roku i R-1330 z 2008 roku.
Trzecią generację stanowi seria RX dostępna w latach 1987-2010, do której należał znakomity RX-797 z 2006 roku.
Warto nadmienić, że wiele modeli właśnie z tej gamy było dostępne w dystrybucji Audio Klanu.
Druga dekada lat dwutysięcznych zaowocowała serią R-S, w skład której wchodzi obecny model R-S202D oraz gama modeli strumieniujących (sieciowych) N-S. Natomiast urządzenia z literką A na końcu oznaczenia, o których będzie dalej, to już domena lat 2022-2023.
Ewolucja amplitunerów stereo – jak to wyglądało kiedyś i pojawianie się nowych technologii
W początkach lat 70. ubiegłego stulecia jakość dźwięku w przytłaczającej większości wyrobów była zazwyczaj zaniedbywana. Dlatego też inżynierowie z Yamahy opracowali zupełnie nowe systemy, które oferują odbiór bez wad dźwiękowych charakterystycznych dla konkurencji. Technologia obwodów opierała się zatem na licznych innowacjach i ulepszeniach opracowanych w laboratoriach badawczych Yamahy.
A oto kilka przykładów:
- Unikalny, opracowany wyłącznie przez firmę Yamaha system strojenia, wykorzystujący mikrokomputer i precyzyjny miniaturowy silniczek prądu stałego napędzający poczwórny zmienny kondensator, zapewniający wyjątkową wierność odbioru i umożliwiający zaprogramowanie 5 stacji AM i 5 FM, w celu wygodnego wyboru stacji za naciśnięciem jednego przycisku.
- Dekoder stereofoniczny typu „CMOS DC-NFB-PLL-MPX” działający w czasie rzeczywistym, charakteryzuje się doskonałą separacją kanałów, niskimi zniekształceniami harmonicznymi i intermodulacyjnymi oraz wyjątkowo dobrą odpowiedzią na stany przejściowe, dzięki systemowi tłumienia PLL. Rozwiązanie to gwarantuje wyjątkowo czysty, wolny od zniekształceń odbiór stereo z precyzyjną separacją kanałów i zadziwiająco przestrzenną reprodukcją.
- Tłumienie dźwięku pilota , zaproponowane przez Yamahę z obwodem śledzącym, który zapewnia całkowitą eliminację sygnału pilota o częstotliwości 19 kHz. Zrealizowano to w zupełnie inny sposób, nie tak jak robi zwykle konkurencja, za pomocą dodatkowych filtrów, które jednocześnie odcinają zakres wysokich częstotliwości sygnału użytecznego, lecz za pomocą wewnętrznie generowanego sygnału, który dokładnie odwraca fazę o 180° dla częstotliwości 19 kHz z. W rezultacie oba sygnały znoszą się wzajemnie, a sygnał użyteczny pozostaje czysty, o liniowej charakterystyce częstotliwościowej, który gwarantuje wysoką jakość dźwięku w paśmie FM.
- Obwód „Pure Canceller” - tłumi sygnał pilota przed demodulacją MPX, redukując w ten sposób zniekształcenia intermodulacyjne.
- Funkcja „Optical Balance Tuning” - ułatwia precyzyjne dostrojenie nadajników.
- Tryb wyciszania FM - tłumi zakłócenia i szum generowany między stacjami.
- Automatycznie przełączany tryb : odbiór lokalny/ odbiór zdalny - gwarantuje doskonałą jakość odbioru zarówno dla silnych, jak i słabych stacji w obu trybach pracy.
- Ultraliniowy detektor „bezpośredniego FM” wykazujący liniowość lepszą niż wszystkie znane dotąd obwody detektora prądu; zapewniający ekstremalnie niski poziom szumów i zniekształceń.
- Filtry ceramiczne typu UNIRESONANCE zapewniające wyjątkową selektywność; Eliminowane są zakłócenia z sąsiednich nadajników.
- System „OPTIMUM TUNING” (OTS) zapewniający doskonałe strojenie przy minimalnych zniekształceniach i najlepszą jakość dźwięku.
- Dwufunkcyjny przyrząd do pomiaru natężenia pola - wyświetla jakość sygnału oraz umożliwia diagnozowanie ewentualnych problemów z anteną podczas odbioru.
- Funkcja „Auto-Blend” , która poprawia stosunek sygnału do szumu przy odbiorze odległych stacji stereo.
- Kolejną, wartościową innowacją jest antena ramowa AM o niskiej impedancji i o dużej skuteczności, która zapewnia ponadprzeciętną jakość dźwięku w tych pasmach odbioru radiowego. Zwiększa ona czułość, zwłaszcza na zakresie fal MW oraz redukuje zakłócenia.
- Wbudowany oscylator testowy ułatwia prawidłowe ustawienie poziomu nagrywania podczas nagrywania programów radiowych na taśmę.
Dalsze założenia projektowe
1. Priorytet dźwięku
W większości przypadków dane techniczne określone za pomocą standardowych procedur nie dają żadnych informacji o faktycznym działaniu urządzenia w praktyce. W związku z tym przyjęta przez inżynierów z Yamahy filozofia projektu i jego realizacja zakładają, aby optymalna jakość dźwięku miała pierwszeństwo przed wszystkimi innymi czynnikami. Oznacza to, że na etapie planowania i projektowania nie uznaje się żadnych kompromisów, a wszelkie wyniki prac poddawane są krytycznemu testowi odsłuchowemu. Stwierdzono też, że istnieje potrzeba poprawy jakości dźwięku i ogólnej wydajności urządzenia w praktycznych warunkach, takich jak te występujące w przeciętnym salonie. Uderzającym tego przykładem jest amerykański standard IHF, który stanowi, że czułość wejściową tunera należy mierzyć przy 100% modulacji sygnału VHF. W rzeczywistości jednak sygnał z nadajnika FM dociera do anteny odbiorczej jedynie przy modulacji 20-30%. I właśnie ta ogromna różnica między teorią a praktyką może znacząco wpłynąć na jakość uzyskiwanego dźwięku. I dlatego amplitunery firmy Yamaha są tak skonstruowane, aby oferowały dźwięk w największym stopniu zbliżony do oryginału.
2. Komfort użytkowania
Jest rzeczą oczywistą, że od amplitunerów o tak wysokiej jakości dźwięku, jaką oferują modele Yamaha, można oczekiwać odpowiednio wygodnej i nie skomplikowanej obsługi. Z drugiej strony komfort użytkowania nie może odbywać się kosztem uzyskiwanej jakości reprodukcji dźwięku. Niemniej jednak w wielu przypadkach, w dążeniu do optymalnych parametrów odbioru i najwyższej jakości dźwięku, zrezygnowano z niepotrzebnych dodatków. Nie oznacza to bynajmniej żadnych kompromisów. Dokładność strojenia Yamahy jest tutaj znacznie wyższa niż w przypadku porównywalnych marek. Osiągnięto to dzięki zastosowaniu sterowania mikroprocesorem, co podkreśla wysoki poziom rozwoju technicznego firmy Yamaha. Wszystko to zapewnia wymagającemu melomanowi najwyższy poziom komfortu obsługi i optymalną jakość brzmienia audycji radiowych. To i inne liczne innowacje niewątpliwie pomogły amplitunerom firmy Yamaha osiągnąć światową reputację.
3. Zaawansowany technicznie tor m.cz. (sekcja wzmacniająca)
Bardzo ważna cechą amplitunerów Yamahy jest ta część urządzenia, która jest odpowiedzialna z kształtowanie charakterystyki częstotliwościowej i wzmocnienie sygnałów pochodzących nie tylko z wbudowanej części radiowej, ale i z zewnętrznych źródeł dźwięku. Zastosowano więc bezpośrednio sprzężone (DC) stopnie wzmacniacza, które zapewniają maksymalną dokładność transmisji. Trójstopniowy system kontroli barwy z płynną regulacją częstotliwości dla tonów niskich, średnich i wysokich umożliwia dostosowanie poziomu dźwięku całego systemu hi-fi do pomieszczenia odsłuchowego. Warto odnotować, że Yamaha jako jeden z pierwszych na świecie producentów przewidział w swoich amplitunerach (wybrane, wyższe modele) opcję bezpośredniego podłączenia gramofonów wyposażonych w przetworniki dynamiczne MC (moving coil), zapewniającą wyjątkową jakość odtwarzania i to bez konieczności stosowania oddzielnego przedwzmacniacza.
Uczyniono też miły gest wobec użytkowników wkładek magnetycznych MM (moving magnet) i zaopatrzono wejście gramofonowe w przełącznik wyboru impedancji obciążenia przetwornika z pozycjami 33, 47, 68 i 100 kΩ, co pozwala na optymalne dostosowanie wybranego przetwornika gramofonowego.
Ponadto amplitunery Yamahy mają przełączane filtry infrasoniczne i antyszumowe, które umożliwiają wydane tłumienie zakłóceń o niskiej częstotliwości (dudnień pochodzących od napędu gramofonowego), jak również szumu taśmy czy szumu generowanego podczas odczytu płyty analogowej. Przewidziano też płynną regulację kompensację częstotliwościową (funkcja Loudness) w celu uzyskania prawidłowej korekcji odpowiedzi częstotliwościowej przy wszystkich poziomach głośności. Co więcej, aby umożliwić nagrywanie dźwięku na taśmę z dowolnego źródła czy programu radiowego podczas słuchania z innego, zastosowano przełącznik nagrywania na taśmie REC OUT o specjalnej konstrukcji. Tak bogato wyposażone amplitunery Yamahy mogą stanowić rdzeń większości systemów audio, nawet o bardzo wysokiej jakości odtwarzania muzyki. Amplitunery Yamahy charakteryzują się imponującymi parametrami, niezwykle realistycznymi właściwościami transmisji, doskonałą dynamiką i niezwykle złożonymi funkcjami z rzadko oferowaną łatwością obsługi.
Sprzęt audio
W aktualnej ofercie możemy znaleźć kilka ciekawych modeli amplitunerów Yamahy o różnym stopniu zaawansowania i w różnych cenach.
Model ekonomiczny tzw. „entry level”
W tej kategorii możemy polecić model R-S202D adresowany nie tylko do „spłukanych” finansowo, lecz także do osób szukających prostych i skutecznych rozwiązań, w dobrej cenie. Urządzenie jest wyposażone w dwie sekcje tunerów radiowych – klasycznego analogowego FM oraz cyfrowego DAB+. Ponadto umożliwia komunikację Bluetooth z zewnętrznymi źródłami dźwięku oraz przełączania/ wybór aktualnie z nim współpracujących – para A, para B albo grupa A+B. Maksymalna moc wyjściowa (RMS) wynosi 2x100 W/ 8 omów.
Oferta środka
Tutaj mamy do wyboru trzy modele R-N600A , R-N800A oraz R-N1000A. Mimo, że mają wiele wspólnych cech, to różnią się stopniem zaawansowania technicznego. Wszystkie zrealizowano zgodnie z koncepcją „True Sound”, odwołującą się do oryginalnego dźwięku, jaki jest słyszany przez twórców podczas nagrywania czy montażu audycji/ nagrań. Drugą wspólną cechą jest budowa zgodna z legendarną już koncepcją projektową ToP-ART (Total Purity Audio Reproduction Technology), zapewniająca najwyższą jakość. Na czym ona polega ? Mówiąc wprost, oznacza to, że całe przetwarzanie i transmisja sygnału odbywa się najkrótszą i najbardziej bezpośrednią drogą, tak aby sygnały przemieszczały się z wejścia do wyjścia z jak najmniejszymi stratami i zakłóceniami. Ponadto zastosowano tutaj również inne funkcje zapewniające wyjątkowo czystą transmisję sygnału obejmujące przełącznik Pure Direct, bezstratne przekaźniki na wyjściu głośnikowym, a także zastosowanie komponentów wyłącznie wysokiej jakości. Koncepcja ToP-ART obejmuje również zastosowanie wyjątkowo sztywnej obudowy, charakteryzującej się niskim poziomem rezonansów własnych. Natomiast technika „Art Base” polega na wykorzystaniu specyficznej odmiany żywicy w konstrukcji ramy nośnej. Efektem tych zabiegów jest czyste brzmienie i duża dynamika uzyskiwanego dźwięku. Od strony funkcjonalnej dostępne jest bogactwo funkcji sieciowych takich jak: firmowy MusicCast, Amazon Music HD, Spotify, Apple Music czy Airplay 2. W połączeniach przewodowych komunikację ze światem zewnętrznym zapewniają liczne złącza: analogowe, w tym wejście dla gramofonu z wkładką magnetyczną (typu MM), cyfrowe – optyczne i współosiowe, wyjścia słuchawkowe i na subwoofer oraz port USB-A. Za konwersję cyfrowo-analogową odpowiedzialne są przetworniki Sabre o rozdzielczości 32-bit/ 384 kHz. W modelu R-N600A znajduje się układ ES9010K2M, natomiast w dwóch wyższych modelach – ES9080Q. System korekcji pola dźwiękowego YPAO z funkcją R.S.C. (Reflected Sound Control) umożliwiający kalibrację dźwięku z rozdzielczością 64-bit/ 192 kHz, znajduje się na pokładzie modeli R-N800A i R-N1000A. Ponadto modele te oparto na koncepcji niskiej impedancji, czyli zastosowaniu przewodów o dużym przekroju poprzecznym w obwodach uziemienia oraz połączeń śrubowych na wyjściach sekcji wzmacniaczy mocy. Dodatkowo model R-N1000A ma bardziej wydajny transformator sieciowy wykonany na specjalne zamówienia, kondensatory blokowe w zasilaczu oraz jednopunktowe uziemienie – połączenie w tzw. gwiazdę. Wzbogacono także zestaw gniazd przyłączeniowych o złącze HDMI z ARC (Audio Return Channel) oraz zastosowano pozłacane terminale głośnikowe.
Obecny top na rynku
Tutaj znajdziemy najbardziej zaawansowany technicznie i dźwiękowo model R-N2000A . Charakteryzuje się on rozwiązaniami z tańszych amplitunerów, jak również pewnymi udoskonaleniami w stosunku do nich. Zastosowano transformator toroidalny, spoczywający na grubej 3-mm mosiężnej podstawie, której zadaniem jest redukcja wibracji wnoszonych przez pracujący transformator. Ponadto konstrukcja mechaniczna opiera się na innej, lepszej zasadzie: Mechanical Ground Concept, która zakłada że kluczowe podzespoły takie jak: zasilacz (transformator i kondensatory filtrujące), radiator z tranzystorami mocy oraz nóżki, na których spoczywa całe urządzenie są bezpośrednio przykręcone do ramy głównej amplitunera. Zastosowano również symetryczne rozmieszczenie poszczególnych bloków urządzenia. Wzmacniacze mocy (końcówki) trafiły na boczne ścianki, natomiast zasilacz okupuje centralną część obudowy. Układy elektryczne wzmacniaczy mocy i zasilacza są zbalansowane, czyli w pełni niezależne od masy. Funkcjonalność R-N2000A umożliwia wykorzystanie tego amplitunera w roli zewnętrznego DAC (układ scalony ES9026PRO firmy ESS Technologies o rozdzielczości 32-bit/ 384 kHz) – stąd zastosowanie portu USB-B i dedykowanego zegara kwarcowego.
Na tej funkcjonalności mogą skorzystać także odtwarzacze cd, mające na swoim pokładzie kości starszych generacji.
Komunikacja Bluetooth 4.2 dostępna jest tylko w trybie odbioru.
Zakup amplitunera – czy warto?
Tak jak każdy sprzęt audio: odtwarzacze cd, gramofon, wzmacniacze czy nawet zwykłe radio, amplitunery należą do jednych z chętnie kupowanych obecnie segmentów do słuchania muzyki. Oferują one szerokie pasmo przenoszenia i odpowiednią moc wyjściową do wysterowania większości dostępnych obecnie na rynku zestawów głośnikowych, a więc dźwięk wysokiej klasy. Ponadto są dobrze wyposażone i można do nich podłączyć nie tylko gramofon, ale i odtwarzacze cd. Zazwyczaj są wyposażone w dobrej klasy potencjometr głośności, sprawiający przyjemność z korzystania z niego. Decydując się, aby nabyć sprzęt audio, warto rozważyć zakup amplitunera. Tym bardziej, gdy będzie to pierwszy sprzęt do słuchania muzyki, niezależnie od potrzeb.
Podsumowanie
Podjęcie decyzji o wyborze amplitunera stereo wcale nie jest łatwym zadaniem. W przypadku wątpliwości dotyczącym określonego modelu czy konfiguracji w jakiej on będzie pracować, warto odwiedzić jeden z naszych salonów Top Hi-Fi & Video Design, aby dokonać odsłuchu lub konsultacji związanych z zakupem. Dostępni na miejscu #EksperciDobregoBrzmienia podpowiedzą, czy wybrany model amplitunera stereo sprawdzi się w danym systemie audio.
Zachęcamy także do odwiedzania naszej strony internetowej www.tophifi.pl, na której znajdują się dokładne opisy sprzętu, specyfikacje i dodatkowe materiały do pobrania. Regularnie publikowane są również artykuły poradnikowe, w których w przystępny sposób są wyjaśnione wszelkie zagadnienia związane ze sprzętem audio.
Artykuł powstał dzięki wsparciu doradców Top Hi-Fi & Video Design – ogólnopolskiej sieci specjalistycznych salonów powstałych, aby pomagać klientom w doborze i budowaniu wymarzonych systemów audio-video.
Komentarze