Jak ustawić głośniki 5.1?

Jesteś kinomaniakiem i marzy Ci się zestaw głośników 5.1 z prawdziwego zdarzenia? Przed jego wyborem zapoznaj się z poniższymi praktycznymi poradami co do wyboru i rozmieszczenia głośników kina domowego. Podpowiemy tutaj, jak rozstawić głośniki 5.1, wskażemy, jak uniknąć błędów oraz zapoznamy Was z najnowszymi rozwiązaniami technologicznymi. Serdecznie zapraszamy.

Ile głośników przewidzieć w kinie domowym?

Jeżeli zapoznawaliście się już z różnymi materiałami dotyczącymi kina domowego, na pewno zwróciliście uwagę, że bardzo często pojawiają się w nich cyfry 5.1. Nie bez powodu. Jest to oznaczenie liczby kanałów, w których zapisana jest ścieżka dźwiękowa praktycznie wszystkich filmów obecnych na płytach DVD czy Blu-ray. Pierwsza cyfra oznacza liczbę kanałów nie-niskotonowych, druga - liczbę kanałów niskotonowych, czyli liczbę subwooferów. Rola basu w kinie domowym jest, jak wiemy, ogromna. To niskie częstotliwości odpowiadają za efektowne wybuchy, dlatego ten kanał wymaga oddzielnego określenia. Dziś rozwój technologii umożliwia o wiele bardziej rozbudowane konfiguracje, jak 7.1, 9.2 czy choćby 11.2.2 (co oznaczają kolejne cyfry wyjaśniamy w artykule o Dolby Atmos). 5.1 jest jednak pakietem obsługiwanym przez wszystkie amplitunery kina domowego, bezpiecznym i - w porównaniu do dźwięku z głośników telewizyjnych czy soundbarów - wciąż bardzo efektownym.

Czy 5 (aż 5!) głośników to minimum? Oczywiście, nie. Najprostszą opcją jest wykorzystanie dwóch kanałów, tj. klasycznego zestawu stereo. Ścieżki dźwiękowe filmów zostały jednak pomyślane w taki sposób, by móc zagospodarować 5 głośników. Dzięki temu możemy usłyszeć całe bogactwo efektów określanych mianem dźwięku przestrzennego. Silnik samochodu odzywa się za plecami, kule pistoletów świszczą obok lewego ramienia, a głos głównego bohatera w tym samym momencie odzywa się gdzieś z przodu. Dwa głośniki nie są w stanie przynieść tego efektu. Usłyszenie pełnoprawnego zestawu kina domowego po raz pierwszy w życiu naprawdę robi wrażenie. Jeżeli ktoś z Czytających ma to doświadczenie ma jeszcze przed sobą, zapraszamy serdecznie do naszych salonów sprzedaży.

Pierwsze koty za płoty - skoro wyjaśniliśmy sobie podstawowe pojęcia, możemy przechodzić do praktyki.

Rodzaje głośników do kina domowego

Pełnowymiarowe kolumny podłogowe, wzbogacone o podwieszone lub umieszczone na stojakach kolumny podstawkowe - najbardziej popularne wyobrażenie głośników do kina domowego - nie jest jedyną możliwą opcją. Nieco upraszczając, istnieją 3 sposoby na zestaw głośników do kina domowego:

• zakup wspomnianych wyżej pełnowymiarowych kolumn, z kolumnami podłogowymi w roli głównej,
• zakup małego systemu głośników do powieszenia na ścianie lub pod sufitem,
• zakup głośników do zabudowy ściennej lub sufitowej.

Oczywiście, nic nie stoi na przeszkodzie, aby łączyć te rozwiązania i przygotować zestaw wykorzystujący pełnowymiarowe kolumny podłogowe, podwieszane głośniczki oraz głośniki w zabudowie ściennej/sufitowej. Niezależnie od tego, w którym kierunku pójdziemy, niezbędnym dodatkowym elementem będzie oczywiście amplituner kina domowego.

To, który rodzaj głośników wybrać ściśle zależy od uwarunkowań naszych pomieszczeń. Jeśli salon jest duży, warto rozważyć pełnowymiarowe kolumny. Do mniejszych pomieszczeń czasem wystarczające są głośniki mniejszych gabarytów.

Zachęcamy do odwiedzenia dedykowanej podstrony, na której znajdziecie zestawy głośników do kina domowego. Być może znajdziecie tam zestaw kolumn 5.1, który chętnie widzielibyście we własnych czterech ścianach. Jeżeli zaś skłaniacie się w kierunku głośników instalacyjnych, zapoznajcie się z artykułem o nagłośnieniu instalacyjnym.

Jak wygląda wzorowy układ 5.1? Jak rozstawić głośniki 5.1?

Największą rolę w kinie domowym odgrywa front. To przed nami rozgrywa się najwięcej scen, prowadzone są dialogi. Na przód przewidziano zatem aż 3 głośniki: kanał prawy, lewy oraz głośnik centralny.

Kanał prawy i lewy to nic innego, jak głośniki po lewej i prawej stronie od telewizora. Ich zadaniem jest prowadzenie widza np. podczas pościgu z jednej strony w drugą. Również z uwagi na najczęściej ich najlepszą jakość budują one szeroką scenę dźwiękową, dopełniają dialogi itp. To one odpowiadają za największą część kinowego brzmienia.

Montaż lub ustawienie tych głośników powinien mieć miejsce w równych odstępach od telewizora. Nie zawsze jest to możliwe. Jeżeli warunki mieszkaniowe nas ograniczają i nie mamy innego wyboru, jak lekko niesymetryczne ustawienie głośników, nic straconego. Niewielkie różnice da się skorygować odpowiednimi ustawieniami amplitunera, ale o tym później.

Głośnik centralny, tak jak wskazuje jego nazwa powinien być ulokowany na środku, bezpośrednio pod lub nad telewizorem. Ponieważ odpowiada on przede wszystkim za wszystkie dialogi i głos lektora, przesunięcie go na bok doprowadziłoby do przykrych niespodzianek brzmieniowych. Uzyskalibyśmy wówczas efekt niespójności – widzielibyśmy aktora po środku a wypowiadana przez niego kwestia rozbrzmiewałaby z lewej lub prawej strony.

Głośnik centralny, podobnie jak i fronty odgrywa niezwykle ważną rolę - naprawdę niewielką część kinematografii stanowi kino nieme. Warto zatem poświęcić odpowiednio wiele uwagi na wybór dobrego produktu. Dzięki temu lepiej zrozumiemy dialogi – już nie będziemy musieli podgłaśniać, by usłyszeć to, co powiedzieli aktorzy.

Głośniki tylne – surround. Te montujemy najczęściej za kanapą – naszym głównym miejscem odsłuchowym. Ich rola to odgrywanie dźwięków ze scen, które dzieją się za nami. Przelot samolotu, strzały, odgłosy tła… Te dźwięki najlepiej czują się właśnie w towarzystwie głośników efektowych. Budują napięcie. Optymalne rozwiązanie wyboru i ustawienia głośników efektowych należy często do największych wyzwań budowy całego systemu. Jedną z wyjątkowo ciekawych i dających szerokie pole do popisu możliwości - zastosowanie głośników bezprzewodowych - opisujemy w dalszej części tekstu.

Subwoofer zapewnia nam bas, bez którego nie obędzie się żaden dobry film akcji. Pomruk silników, eksplozje, gwałtowne uderzenia - to właśnie niskie częstotliwości nadają im odpowiednią potęgę. Nasze doświadczenia pokazują, że różnica pomiędzy zestawami z subwooferem a bez niego jest kolosalna. Jak pisaliśmy wyżej, chętnie zaprezentujemy ją podczas sesji odsłuchowej. Uspokajamy jednak, że solidne kolumny podłogowe również są w stanie osiągnąć stosunkowo niskie częstotliwości. Nie mogą się, rzecz jasna, równać z możliwościami subwoofera, jednak jako konfiguracja przejściowa - a dla niektórych naszych Klientów także docelowa - potrafią zagrać odpowiednio nisko.

Niskie częstotliwości, co ciekawe, bardziej odczuwamy, niż słyszymy. Z tego względu nie można określić jednego miejsca, w którym “musi” stać subwoofer. Zalecenia są z drugiej strony - nie powinien stać za meblami lub we wnęce w szafce RTV. Warto umieścić go np. w rogu pomieszczenia (tak, by nie zakłócał przestrzeni), optymalnie kilka metrów od kanapy.

Warto podkreślić, że subwoofer dopasowujemy do gabarytu pomieszczenia. Jeżeli zatem pokój nie jest najmniejszy (powyżej 25 m2), warto wyjść poza ramy gotowych zestawów. W takiej sytuacji warto zasięgnąć porady specjalisty i znaleźć produkt, który może wpisać się w metraż salonu i zagrać tak, jak należy.

Kino 5.1 w zabudowie ścienno-sufitowej

O ile powyższy schemat możemy bez przeszkód wdrożyć przy głośnikach wolnostojących lub wiszących na ścianach, o tyle przy głośnikach do zabudowy sprawa ma się nieco inaczej.

Nasi Klienci często pytają nas o możliwość umieszczenia wszystkich głośników w suficie podwieszanym. Nie jest to optymalne rozwiązanie. Sugerujemy raczej, by głośniki frontowe zawiesić po bokach telewizora, a głośnik centralny - to szczególnie ważne - był jednak ulokowany bezpośrednio pod lub nad telewizorem. Chodzi oczywiście o dialogi i wcześniej wspomniany naturalny kierunek odbioru dźwięków.

Głośniki w zabudowie sufitowej często są mieszane razem z kolumnami pełnowymiarowymi. Stosuje się bardzo często jako głośniki surround, np. gdy kanapa jest dosunięta bezpośrednio do tylnej ściany i nie ma miejsca na powieszenie tradycyjnych głośników. To rozwiązanie jak najbardziej poprawne.

Po konkretne modele zapraszamy do kategorii głośniki instalacyjne.

Wybór amplitunera

Podstawowy produkt, jaki powinniśmy zakupić to amplituner 5.1. Na rynku spotkamy jednak coraz częściej produkty 7.1 czy nawet 9.2, a nawet - jak wspomnieliśmy wyżej - z kanałami “wysokości”, 9.2.2. Należy zaznaczyć, że w odróżnieniu od pozostałych amplitunery 5.1 nie dają opcji drugiej strefy (odtwarzania tego samego innego sygnału w innym pomieszczeniu), a z tej coraz częściej korzystamy.

Wraz z dobrym amplitunerem otrzymujemy mikrofon kalibracyjny. Ten zbada akustykę naszego pomieszczenia i ustawi odległości kolumn od miejsca odsłuchowego, niwelując przy okazji dysproporcje wynikłe np. z nierównego ustawienia.

Obecnie amplitunerami sterujemy przy pomocy tradycyjnych pilotów (pod tym względem nic się nie zmieniło), a także aplikacji na smartfony bądź tablety. Dzięki funkcjom sieciowym, urządzenia te stają się często prawdziwymi centrami domowej rozrywki. Dostarczają bowiem całe mnóstwo możliwości! Wi-Fi, Bluetooth, radio internetowe, serwisy streamingowe, jak Tidal, Spotify, dostęp do plików przechowywanych na serwerach NAS… Pełne wykorzystanie arsenału amplitunera AV nie jest łatwym wyzwaniem.

Przykładowe amplitunery:

• Yamaha RX-V4A
• Yamaha RX-V6A
• Yamaha RX-A880
• NAD T758 V3i
• Yamaha RX-A2080
• NAD T 778

Dla bardziej wymagających użytkowników lepszym rozwiązaniem będzie oddzielny przedwzmacniacz kina domowego z wielokanałową końcówką mocy. Pisaliśmy o tym w osobnym artykule.

Bezprzewodowe głośniki tylne

Często nie mamy jak poprowadzić przewodów głośnikowych do surroundów. Tu z pomocą przychodzi Yamaha MusicCast - największy i najbardziej rozbudowany bezprzewodowy system multiroom na rynku. Przy pomocy sieci wi-fi możemy połączyć np. głośniki: MusicCast 20 z ich najnowszymi soundbarami lub amplitunerami tak, by działały one jako głośniki tylne.

Sieć Wi-Fi, na której pracuje system MusicCast jest do tej pory najlepszym z rozwiązań, oferującym bardzo szeroką przepustowość. Dzięki temu głośniki MusicCast oferują jakość brzmienia, którą bez żenady możemy określić jako, nomen omen, top hi-fi. Starsze systemy innych producentów często bazowały na podczerwieni lub falach radiowych. Zakłócenia tych przesyłów były na tyle duże, że nikt poważnie nie traktował systemów bezprzewodowych. Dziś jednak, jak pokazała Yamaha (a także inne systemy, jak np. Bluesound) bezprzewodowe kina są możliwe i grają bardzo dobrze.

Droga do dalszej rozbudowy

System 5.1 oczywiście może być jedynie punktem wyjścia do rozbudowy naszego systemu. Możemy np. rozbudować go o głośniki boczne poszerzając w ten sposób scenę. Kolejną opcją jest coraz popularniejszy, wspomniany na początku tekstu Dolby Atmos – czyli głośniki  sufitowe do odbioru efektów dźwiękowych ponad naszymi głowami.

Podsumowanie

Prawdziwe kino domowe to nagłośnienie w wersji minimum 5.1. System ten daje studiom filmowym szansę na rekonstrukcję podstawowych dźwięków słyszalnych na planie zdjęciowym. Jeżeli - podobnie, jak i my - należysz do miłośników kina, porozmawiajmy o zestawie, który może wzbogacić o kinowe wrażenia Twoje cztery ściany. Pełną ofertę znajdziesz w naszym sklepie internetowym TopHiFi.pl. Chętnie odpowiemy jednak na wszystkie Twoje pytania mailowo ([email protected]), telefonicznie (22 635 64 63) lub osobiście. Na podstronach poświęconych naszym salonom sprzedaży umożliwiamy zarezerwowanie wizyty na konkretną godzinę tak, abyś w bezpiecznych warunkach mógł usłyszeć na własne uszy możliwości głośników, które są potencjalnym kandydatem do zamieszkania z Tobą pod jednym dachem.