Poprzedni
Następny

Jaka moc głośników jest najlepsza?

Średnia ocen: 5
(1 ocena) 1 komentarz

Dla wielu osób to właśnie moc wyrażona w watach jest głównym wyznacznikiem przy wyborze komponentów do systemu stereo lub kina domowego. Mogłoby się wydawać, że im większą mocą dysponuje urządzenie, tym jest on lepsze. Producenci używają jednak różnorodnych definicji tego parametru. Najczęściej padają takie określenia jak moc RMS, znamionowa, szczytowa, muzyczna czy PMPO. Użytkownicy mogą się w tych terminach pogubić, dlatego przygotowałem poradnik wyjaśniający, co oznaczają poszczególne rodzaje mocy i jaka moc głośników jest najbardziej wiarygodna. Wyjaśnię, która wartość ma największe znaczenie praktyczne oraz odpowiem na pytania, które najczęściej zadawane są przez Klientów w kontekście mocy podczas wyboru sprzętu.

Eksperci Dobrego Brzmienia

Moc RMS – wyjaśnienie

Jest to najczęściej podawana przez producentów sprzętu audio wartość mocy. Zwana jest także mocą znamionową lub nominalną. Akronim RMS oznacza Root Mean Square, czyli – matematycznie rzecz ujmując – tzw. średnią kwadratową. Z praktycznego punktu widzenia moc znamionowa określa największą wartość mocy, z jaką może pracować sprzęt, np. wzmacniacz, przez długi czas i bez ryzyka jego uszkodzenia. Wszystko przy założeniu, że nie zostanie przekroczony maksymalny dopuszczalny poziom zniekształceń sygnału audio.

Według standardów europejskich do określenia wartości mocy RMS wykorzystywany jest sygnał o charakterze szumowym, a zgodnie z amerykańskimi wytycznymi stosuje się sygnał tonalny.

Testowany sprzęt, według przyjętych standardów, powinien umożliwiać 100 godzin pracy z sygnałem testowym. Pomiary przeprowadza się w paśmie od 20 Hz do 20 kHz. Jest to więc zakres częstotliwości zbliżony do tego, który jest w stanie usłyszeć ludzkie ucho.

Z praktycznego punktu widzenia to właśnie moc znamionowa RMS ma największą wartość praktyczną. Podczas wyboru wzmacniacza, czy też innego sprzętu radzę więc dokładnie sprawdzić, jaką wartość RMS deklaruje producent. Oprócz tego przydatne są niezależne testy, w których szanujący się recenzenci sprawdzają, jaką moc znamionową RMS osiąga dany sprzęt audio.

Zachęcamy także do przeczytania artykułu wyjaśniającego, co to jest moc RMS

Warto postawić na sprawdzone marki, jak Indiana Line

Czy moc RMS jest miarodajna?

Z praktycznego punktu widzenia to właśnie moc znamionowa RMS ma największą wartość praktyczną. Podczas wyboru wzmacniacza, czy też innego sprzętu radzę więc dokładnie sprawdzić, jaką wartość RMS deklaruje producent. Pozwala na porównywanie ze sobą mocy np. wzmacniaczy czy amplitunerów. Jednak wybór sprzętu na podstawie wyłącznie wartości RMS, bez zwrócenia uwagi na inne parametry techniczne, może być nieco mylący.

Znaczenie ma również wartość współczynnika całkowitych zniekształceń harmonicznych, czyli – obrazowo rzecz ujmując – niepożądanych sygnałów wpływających negatywnie na pierwotne brzmienie. Wartość ta określana jako THD (od ang. Total Harmonic Distortion).

W przypadku wzmacniaczy mierzona jest najczęściej dla sygnału tonalnego o częstotliwości 1 kHz o mocy 1 W i podawana jako procentowa zawartość zniekształceń w sygnale audio. W praktyce, im większy dopuszczalny poziom THD, tym większa jest wartość mocy podawana przez producenta. Zatem, aby móc w miarę rzetelnie porównać urządzenia pod względem wartości RMS, powinniśmy znać również poziom zniekształceń, dla którego ów moc została zmierzona. Warto wiedzieć, że producenci nie zawsze rzetelnie podają te wartości. Dlatego przydatne okazują się niezależne testy, w których szanujący się recenzenci sprawdzają, jaką moc znamionową RMS osiąga dany sprzęt audio.

Moc PMPO i moc muzyczna

W specyfikacji sprzętu audio można spotkać się z określeniem „moc PMPO”. Skrót ten pochodzi od anglojęzycznego sformułowania Peak Music Power Output. Dosłownie tłumacząc mamy tu do czynienia ze szczytową muzyczną mocą wyjściową.

Tego typu wartość można często spotkać przy opisie tanich systemów audio. Ich producenci starają się w ten sposób zwrócić uwagę klienta podając, np. na opakowaniu urządzenia, wyjątkowo okazałe wartości mocy. Nawet na pudełku niewielkich głośników widnieje wtedy np. moc 2000 W. Nie ma to jednak odzwierciedlenia w praktycznym użytkowaniu takiego urządzenia. Moc PMPO nie powinna być uwzględniana podczas porównywania sprzętu, ponieważ do jej określenia nie ma jednoznacznie ustalonych norm. Każdy producent może więc przyjąć nieco inne wytyczne do wyznaczania szczytowej mocy muzycznej. Moc definiowana jako PMPO jest zwykle dostarczana do głośnika zaledwie na ułamek sekundy, a przecież nie o to chodzi w użytkowaniu systemu audio. W praktyce jest to więc bardziej marketingowe wyróżnienie sprzętu przez prezentację np. na opakowaniu, robiącej wrażenie na Kliencie liczby watów, niż zdefiniowanie faktycznych możliwości technicznych urządzenia.

Równie dobrze, z przymrużeniem oka, można by sposób wyznaczania wartości PMPO rozwinąć jako „pomnożenie mocy znamionowej przez osiemdziesiąt”.

W branży audio można spotkać się też z pojęciem mocy muzycznej. Również dla wartości tego parametru nie ma ściśle określonych zasad pomiaru, choć można spotkać się z definicją, że moc muzyczna to podwojona wartość wyznaczonej mocy RMS. Inne źródła mówią o tym, że przy wyznaczaniu poziomu tego parametru, jak sama nazwa wskazuje, używa się muzyki – zamiast sygnałów sinusoidalnych (pojedynczych tonów), czy sygnałów szumowych jak w przypadku pomiarów mocy RMS. Nie jest jednak określone, jaki to miałby być gatunek muzyczny. Trudno więc tym bardziej ufać temu bliżej niezdefiniowanemu parametrowi.

Zachęcam do przeczytania rankingu, w którym proponuję najlepsze głośniki bezprzewodowe na imprezę.

Głośniki bezprzewodowe też mają różne wartości mocy znamionowej

Moc szczytowa i maksymalna

Moc szczytową można by porównać do maksymalnej wartości znajdującej się na prędkościomierzu w samochodzie. Jadąc autem, możesz być w stanie osiągnąć na chwilę tę maksymalną prędkość, ale na dłuższą metę zapewne nie obędzie się bez wypadnięcia z drogi i uszkodzenia pojazdu. Podobnie jest ze sprzętem audio. Może on pracować na granicy swoich możliwości, osiągając moc szczytową, ale jeśli ma nie być mowy o uszkodzeniu kolumny czy wzmacniacza, będzie to mogło trwać zaledwie chwilę.

Zestaw stereo do mniejszych pomieszczeń

Szczytowa moc głośników spełnia poniekąd marketingową rolę, podobnie jak moc PMPO. Również ona nie jest ustandaryzowana i nie ma jednoznacznych definicji jak ją wyznaczać. Nie został też dla niej określony dopuszczalny poziom zniekształceń. Podobnie jak PMPO, jest to wartość, przy której sprzęt audio może pracować bez uszkodzenia przez bardzo krótki czas. Nie można więc stwierdzić, że po dostarczeniu tej mocy kolumny osiągną maksymalną głośność, ponieważ przetworniki ulegną spaleniu, zanim cokolwiek usłyszymy. W praktyce bowiem nie odtwarzamy dźwięku przez ułamki sekund, a znacznie dłużej. Sugerowanie się mocą szczytową przy wyborze sprzętu audio nie ma zatem większego sensu.

Podobnie jest z marketingowym określeniem mocy maksymalnej. Również w tym przypadku nie ma bliżej określonych sposobów na wyznaczenie jej wartości.

Stąd, podobnie jak dla mocy szczytowej, często dane podawane przez producentów mogą być imponujące, ale nie mają wiele wspólnego z faktycznymi możliwościami sprzętu.

Głośnik powinien mieć moc znamionową rms na poziomie, który obsłuży wzmacniacz

Moc wzmacniaczy

Moc w przypadku wzmacniaczy odnosi się do wartości, jaka może zostać przekazana do podłączonych do niego kolumn głośnikowych. Ostatecznie zależy ona także od impedancji obciążenia, którym dla wzmacniacza są właśnie głośniki. Impedancja jest podawana w omach i w wypadku kolumn przyjmuje najczęściej wartości od 4 do 8 omów. Wzmacniacz będzie charakteryzował się inną mocą na kanał, jeśli podłączymy do niego kolumny 4-omowe, a inną, jeśli będą one 8-omowe. Im większa impedancja kolumn, tym niższa będzie wartość mocy przekazanej im ze wzmacniacza, np. przy impedancji obciążenia wynoszącej 8 omów wzmacniacz jest w stanie zapewnić 200 W, a przy współpracy z kolumnami 4-omowymi moc wzmacniacza może wynieść nawet 400 W na kanał.

Najbardziej wiarygodnym określeniem jest moc znamionowa, jaką może wygenerować wzmacniacz lub amplituner przy danym obciążeniu.

Ze względu na ryzyko uszkodzenia układu wzmacniającego zaleca się korzystanie z kolumn, które mają impedancję większą niż nominalna wartość impedancji obciążenia podawana przez producentów wzmacniacza.

Głośniki aktywne mają już wbudowany odpowiednio dobrany układ wzmacniający sygnał

Problem doboru wzmacniacza do kolumn głośnikowych rozwiązuje zastosowanie modeli aktywnych, czyli takich, które mają już wbudowany odpowiednio dobrany układ wzmacniający sygnał.

Czym jest moc głośników?

Wartość mocy dla kolumn głośnikowych ma nieco inne znaczenie niż dla wzmacniaczy. Nie określa, z jaką mocą może pracować głośnik, ale definiuje wartość mocy, jaka może zostać doprowadzona do kolumny (np. ze wzmacniacza) bez spowodowania jej uszkodzenia. Jednocześnie głośnik musi zachować określone normy dotyczące poziomu zniekształceń odtwarzanego dźwięku.

Moc głośników jest podawana jako pewien zakres mocy, przy którym mogą one poprawnie pracować przez długi czas. Jest to wartość określana zwykle jako zalecana moc wzmacniacza, wymagana do tego, aby kolumny mogły poprawnie przetwarzać dostarczoną moc na sygnał audio.

Moc głośników to nie wszystko

O tym jak głośno jest w stanie zabrzmieć system audio decyduje jednak nie tylko moc wzmacniacza, czy kolumn głośnikowych. Istotna jest również ich efektywność (mierzona w decybelach) oraz impedancja. Pierwszy parametr mówi nam o tym, jak głośny dźwięk jest w są w stanie wytworzyć dane kolumny. Wartości te w przypadku niektórych modeli mogą przekraczać nawet 100 dB, z reguły jednak efektywność większości zestawów głośnikowych oscyluje w zakresie 85 do 90 dB. Warto więc pamiętać, że z punktu widzenia użytkownika jest to zdecydowanie bardziej istotny parametr niż rekomendowana moc wzmacniacza.

Impedancja kolumn głośnikowych jest ważnym parametrem użytkowym, który jest istotny pod kątem doboru wzmacniacza. Najbezpieczniej jest dobierać głośniki i wzmacniacz o tej impedancji, ponieważ wówczas moc wzmacniacza wykorzystywana jest optymalnie. Dopuszczalne jest także stosowanie kolumn o wyższej impedancji niż wzmacniacz. Z punktu widzenia prawidłowego użytkowania sprzętu nie zaleca się z kolei podłączania wzmacniacza o wyższej impedancji do kolumn głośnikowych o wyższej impedancji. Jeśli bowiem podłączymy wzmacniacz o impedancji nominalnej 8 omów do kolumn 4-omowych, wówczas wzmacniacz osiągnie niższą moc, a w dłuższej perspektywie może to doprowadzić nawet do jego przegrzania się.

Kolumny podłogowe mogą mieć różną skuteczność

Kolumny głośnikowe pozwalające na podłączenie wzmacniacza dużej mocy nie muszą być jednak bardziej efektywne od tych, które obsługują wzmocnienie o mniejszej mocy. Wiele zależy od konstrukcji kolumny, np. średnicy przetworników elektroakustycznych czy maksymalnych możliwych wychyleń membran w nich zastosowanych.

Mogłoby się wydawać, że kilkudecybelowa różnica w skuteczności głośników to niewiele. Decybel to jednak miara logarytmiczna. W praktyce 3 dB większa efektywność to dwukrotnie głośniejszy sprzęt, a różnica 6-decybelowa to już czterokrotna zmiana głośności odtwarzanego dźwięku. Warto zapamiętać praktyczną zasadę – im większą efektywność mają kolumny, tym mniejsza moc znamionowa wzmacniacza potrzebna będzie do ich wysterowania.

Moc systemu audio, a wykorzystywane pomieszczenie

Moc i efektywność kolumn zestawu audio powinny być dobrane do rozmiarów pomieszczenia, w którym ma być on wykorzystywany. Trudno tu o jednak o konkretny „przepis” na odpowiednią proporcję między kubaturą wnętrza a mocą sprzętu. Większa moc komponentów to z reguły większe koszty. Zastosowanie kolumn i wzmacniacza o bardzo dużej mocy znamionowej w niewielkim pomieszczeniu nie jest w tym wypadku błędem, a jedynie marnotrawstwem potencjału sprzętu, a także pieniędzy przeznaczonych na jego zakup. Z kolei system audio o niewielkiej mocy i z niewielkimi głośnikami, by wystarczająco nagłośnić duże pomieszczenie, musi grać na granicy swoich możliwości. Może to spowodować pojawienie się zniekształceń w odtwarzanym sygnale, a nawet doprowadzić do uszkodzenia sprzętu.

Aby jednak mieć pewien obraz sytuacji, posłużę się liczbami, które jednak powinny stanowić jedynie przykład. Do napędzenia niewymagających prądowo kolumn podstawkowych lub podłogowych w pomieszczeniu o powierzchni 20 do 30 metrów kwadratowych w zupełności wystarczy wzmacniacz, którego moc znamionowa wynosi 60 – 70W. Jeśli jednak wybierzecie trudniejsze do napędzenia kolumny do większego pomieszczenia, wówczas rekomenduję wzmacniacz o wyższej mocy, najlepiej ponad 100W.

Nie bez znaczenia dla głośności odtwarzanego sygnału i charakteru brzmienia systemu audio jest akustyka pomieszczenia. W dobrze wytłumionym wnętrzu dźwięk będzie wydawał się cichszy niż w pomieszczeniu z dużym pogłosem (np. bardzo słabo umeblowanym).

Nie bez znaczenia dla głośności odtwarzanego sygnału i charakteru brzmienia systemu audio jest akustyka pomieszczenia. W dobrze wytłumionym wnętrzu dźwięk będzie wydawał się cichszy niż w pomieszczeniu z dużym pogłosem (np. bardzo słabo umeblowanym).

Zbyt duży pogłos może ponadto sprawić, że brzmienie będzie nienaturalne. Wynika to ze zjawiska rozprzestrzeniania się fal akustycznych w zamkniętej przestrzeni. Dźwięki wytwarzane przez kolumny będą rozchodziły się w różnych kierunkach, odbijając się od ścian, podłogi i sufitu. Nakładanie się fal odbitych może spowodować wzmocnienie pewnych częstotliwości, a tłumienie innych, co zniekształci pierwotne brzmienie.

Więcej informacji o tym, jak dobrać wielkości głośników do pomieszczenia znajdziesz w tym artykule.

Od mocy znamionowej amplitunera zależy jakie głośniki do niego podłączymy

Jaka moc jest najlepsza i jak dobierać sprzęt?

Wybierając i porównując sprzęt pod względem mocy zwracajmy więc uwagę na moc RMS. Dane takie, jak PMPO, moc muzyczna, szczytowa czy maksymalna niewiele mówią o faktycznych możliwościach sprzętu i służą raczej celom marketingowym. Podawana przez producentów moc RMS (Root Mean Square) jest też pomocna przy doborze wzmacniacza i kolumn głośnikowych.

Moc RMS, zamieszczana często w specyfikacji kolumn głośnikowych, określa wartość nominalną mocy, do przyjęcia której kolumny zostały opracowane.

Nie oznacza to jednak, że wzmacniacz musi mieć dokładnie tę samą wartość mocy, co kolumny, które mają z nim współpracować. Głośniki „obsługują” w praktyce pewien zakres mocy dostarczanej im ze wzmacniaczy, przy którym są w stanie zapewnić odpowiednio dużą efektywność, zamieniając energię elektryczną w akustyczną (czyli słyszalne przez nas dźwięki). To właśnie ów zakres, a nie jedną, konkretną wartość mocy RMS warto brać pod uwagę dobierając wzmacniacz. Nie należy przy tym zapominać o impedancji nominalnej kolumn. Parametr ten będzie w dużej mierze wpływał na to, ile mocy jest w stanie wytworzyć urządzenie po podłączeniu do niego zestawu głośnikowego.

Więcej o tym zagadnieniu piszemy w artykule „Moc głośnika i moc wzmacniacza”.

FAQ – poznaj odpowiedzi na podstawowe pytania

Moc sprzętu jest dla wielu użytkowników kluczowym parametrem, który często ma decydujące znaczenie w kwestii jego wyboru. Dlatego postanowiłem udzielić odpowiedzi na pytania, które często padają podczas odsłuchów i prezentacji sprzętu

Ile wat powinien mieć głośnik?

Wyjaśnienie warto zacząć od tego, że głośnik pasywny jedynie przyjmuje moc ze wzmacniacza. Dlatego producenci określają zakres mocy, który może przyjąć głośnik bez ryzyka jego uszkodzenia. Wartość ta, podawana w Watach, jest jednak orientacyjna. Sugerowaną moc wzmacniacza można znaleźć na tabliczce znamionowej głośników, która umieszczona jest najczęściej z tyłu.

Czy głośnik 30W to dużo?

Jeśli mamy do czynienia z głośnikiem pasywnym, wartość ta określa sugerowaną moc wyjściową wzmacniacza. Nie jest to dużo, bowiem moc wzmacniacza do domowego zestawu audio waha się w granicach od 50W do 250W.

Czy moc głośników ma znaczenie?

Moc głośników pasywnych ma jedynie wartość informacyjną, którą producenci określają, aby pomóc użytkownikom dobrać wzmacniacz o odpowiedniej mocy. Dlatego sugerowaną moc głośnika należy traktować bardziej jako sugestię, niż szczegółową wytyczną.

Jaka moc głośników na imprezę?

Istnieje kategoria sprzętu, którą producenci określają jako głośniki imprezowe, bądź sprzęt na imprezę. Powiem jednak otwarcie – takie urządzenia niewiele mają wspólnego z dźwiękiem dobrej klasy. Są to łatwe do przeniesienia zestawy dostępne w marketach. Dodam, że nie zajmujemy się sprzętem typowo imprezowym, więc po szczegółowe informacje odsyłam do punktów sprzedaży tego typu urządzeń.

Co to jest RMS w głośnikach?

RMS to określenie dotyczące mocy znamionowej, czyli takiej, którą jest w stanie wygenerować sprzęt przez długi czas bez ryzyka jego uszkodzenia. Jest to najbardziej rzetelny sposób określania mocy sprzętu, dlatego zawsze warto zwracać na niego uwagę.

Od czego zależy moc głośnika?

Moc, jaką może przyjąć głośnik zależy od wielu czynników, przede wszystkim konstrukcji i wielkości membran w przetwornikach, zastosowanego materiału oraz jego wytrzymałości. Duży wpływ ma także konstrukcja zwrotnicy, a także efektywność głośnika.

Podsumowanie

Jeśli zastanawiacie się, jak wybrać sprzęt stereo dopasowany pod kątem mocy do Waszego pomieszczenia, zachęcam do odwiedzenia wybranego salonu Top Hi-Fi i umówienia się na odsłuch. W naszej ofercie znajduje się szeroka gama wzmacniaczy i głośników o zróżnicowanej mocy, co pomoże dobrać odpowiedni sprzęt. Pamiętajcie, że #EksperciDobregoBrzmienia chętnie odpowiedzą na Wsze pytania i wyjaśnią wątpliwości.


Muzyka potrafi pisać najlepsze historie. Usłysz swoją, dzięki Top Hi-Fi & Video Design

Eksperci Dobrego Brzmienia


Poprzedni
Powrót do aktualności
Następny
5
Ocena:
Średnia ocen: 5

(1 ocena)

Polecane

Umów się na prezentację w salonie

W każdym z naszych salonów znajduje się sala odsłuchowa, w której w miłej atmosferze zaprezentujemy Ci brzmienie wybranego przez Ciebie sprzętu audio.

Umów się na spotkanie

Zobacz listę salonów

Umów

Top Hi-Fi & Video Design

Salony firmowe

Salony firmowe

Top Hi-Fi & Video Design: