Jak wybrać interkonekt?

Interkonekty to wszystkie przewody przesyłające sygnał pomiędzy źródłem sygnału a wzmacniaczem. To także przewody łączące inne urządzenia występujące w ścieżce sygnałowej, np. przetwornik DAC. Interkonekty więc niezbędne, aby poszczególne urządzenia połączyć w całość, czyli system audio. W tym poradniku wyjaśnię, jak właściwie wybrać te przewody do systemu audio, aby w pełni wykorzystać potencjał brzmieniowy systemu.

Jak wybrać interkonekt? Spis treści:

1. Rola interkonektów w systemie stereo i kina domowego
2. Budowa interkonektu a jakość dźwięku
3. Ile wydać na interkonekty?
4. FAQ - Praktyczne porady dotyczące wyboru interkonektów
5. Podsumowanie

Rola interkonektów w systemie stereo i kina domowego

Przewody służące do połączenia ze sobą poszczególnych urządzeń audio są koniecznością, gdyż bez nich nie zadziała niemal żaden system audio. Zróżnicowanie konstrukcyjne dostępnego okablowania odzwierciedla różnorodność funkcji, które mają realizować. Najczęściej stosowanymi połączeniami są: interkonekty, kable głośnikowe i przewody zasilające.

W tym artykule szczegółowo omówię interkonekty, które przeznaczone są do łączenia ze sobą źródła dźwięku – gramofonu odtwarzacza, tunera radiowego ze wzmacniaczem. W systemach dzielonych służą także do połączenia przedwzmacniacza, czy przetwornika DAC. Ważny jest także podział interkonektów na cyfrowe i analogowe, ponieważ oba typy sygnału posiadają odmienną specyfikę, którą powinien znać każdy, kto chce prawidłowo użytkować systemu audio.

Interkonekty cyfrowe

Przewody cyfrowe, jak sama nazwa wskazuje, służą do przesyłania sygnału cyfrowego pomiędzy urządzeniami. Są one wykorzystywane w systemach audio, w których sygnał nie jest dekodowany w innym urządzeniu niż źródło sygnału. Jeśli więc korzystacie z przetwornika DAC lub też ze wzmacniacza z wejściami cyfrowymi, interkonekty cyfrowe okażą się niezbędne.

Kable optyczne

Najczęściej wykorzystywane są do łączenia telewizora lub odtwarzacza wyposażonego w wyjście cyfrowe z wzmacniaczem lub amplitunerem. W tym przewodzie sygnał transportowany jest w formie fali świetlnej, dlatego zachodzi jego konwersja na początku i końcu przewodu. Warto mieć świadomość, że najtańsze przewody optyczne mają wewnątrz niskiej jakości włókno otoczone plastikiem, co wpływa na niską trwałość interkonekta. Dobrej klasy przewody optyczne do zastosowań audio mają wewnątrz dobrej jakości włókno światłowodowe, które otoczone jest solidną izolacją.

Wybierając przewód optyczny, warto zwrócić uwagę przede wszystkim na solidność wykonania wtyku oraz zastosowaną izolację. Przypominam także, że takich przewodów nie wolno zginać i załamywać, ponieważ może to spowodować przerwanie znajdującego się w środku światłowodu.

Kable koaksjalne

Interkonekt cyfrowy z pojedynczymi końcówkami RCA to tak zwany kabel koaksjalny. Służy on do przesyłania sygnału cyfrowego ze źródła do przetwornika DAC lub wzmacniacza zintegrowanego wyposażonego we wbudowany przetwornik.

Przewody koaksjalne z zewnętrz wyglądają tak samo, jak analogowe interkonekty RCA, jednak występują pewne różnice w ich budowie. Dlatego jeśli chcecie uzyskać bardzo dobrą jakość sygnału, warto wybrać dedykowany interkonekt RCA, czyli przewód koaksjalny przystosowany do przesyłania sygnału cyfrowego. Dobrej klasy kable koaksjalne są kierunkowe, dlatego warto sprawdzić oznaczenia, co pozwoli w pełni wykorzystać potencjał brzmieniowy systemu audio.

Kable XLR

Warto wiedzieć, że połączenie zbalansowane ma sens, gdy cały tor sygnałowy jest zbalansowany. Więc jeśli sygnał cyfrowy będzie dekodowany w innym urządzeniu, należy przesłać go, wykorzystując kabel cyfrowy XLR. Kabel cyfrowy XLR przesyła sygnał w standardzie AES/EBU. Złącze to, wyposażone w 3 piny, zawiera informacje dla lewego i prawego kanału. Interkonekty XLR także mogą być kierunkowe, co warto sprawdzić przed ich podłączeniem do systemu. Będzie to oznaczone strzałką, która wskaże kierunek od źródła do wzmacniacza lub przetwornika.

Kable USB

Kable USB w systemie audio najczęściej wykorzystywane są podłączenia komputera do wzmacniacza wyposażonego w układ DAC. Przesyłany sygnał cyfrowy może być wówczas konwertowany do formy analogowej w urządzeniu do tego wyspecjalizowanym, czyli w zewnętrznym przetworniku cyfrowo-analogowym. Warto wiedzieć, że w takim przypadku można całkowicie zrezygnować z odtwarzacza, odtwarzając pliki z komputera PC lub laptopa. Muzykę można odtwarzać z serwisów muzycznych, plików hi-res zapisanych na dysku, czy też z radia internetowego.

Co prawda kable USB typu B są stosowane w drukarkach i można kupić taki przewód za dosłownie kilka złotych. Jednak z całą pewnością nie będzie on przystosowany do transferu danych z taką przepustowością, jaka jest niezbędna do odtwarzania muzyki, zwłaszcza plików hi-res. Służą do tego kable USB dedykowane do zastosowań audio, na przykład AudioQuest.

Kable HDMI

Kable HDMI od dawna są standardem w systemach kina domowego, ponieważ pozwalają na jednoczesny przesył sygnału audio i video, co jest bardzo wygodne i pozwala ograniczyć ilość okablowania w systemie AV. Coraz częściej jednak producenci sprzętu stereo również wykorzystują ten interkonekt w amplitunerach dwukanałowych, co zwiększa jego możliwości i pozwala stworzyć zestaw dwukanałowy o funkcjonalności dostępnej wcześniej jedynie w systemach kina domowego.

Przed zakupem kabla HDMI warto sprawdzić przede wszystkim standard, który obsługuje, gdyż określa on przepustowość oraz dostępne funkcje. Kable HDMI narażone są na różnorodne zakłócenia z innych urządzeń – sieci komórkowych, a nawet mikrofalówki. Dlatego warto wybrać przewód cechujący się solidnym ekranowaniem. Radzę także, aby sprawdzić solidność wtyku oraz materiał, z którego został wykonany. Producenci często zachęcają nas pozłacanymi wtykami, jednak to srebro ma największą przewodność elektryczną. Wiem, że kabel z posrebrzanymi wtykami z pewnością będzie droższy, jeśli jednak macie system dobrej klasy, warto wybrać taki kabel HDMI.

Interkonekty analogowe

Ta grupa przewodów służy do przesyłania sygnału analogowego ze źródła do wzmacniacza. Jeśli Wasz system audio składa się z kilku komponentów, będziecie potrzebowali interkonektów analogowych do połączenia źródła sygnału ze wzmacniaczem.

Interkonekt 2xRCA – 2xRCA

Przewód 2xRCA z pewnością jest najczęściej wykorzystywanym interkonektem w systemach audio. Służy do przesyłania sygnału dźwiękowego ze źródła, np. odtwarzacza CD, odtwarzacza sieciowego, czy tunera. W zestawach dzielonych służą także do podłączenia przedwzmacniacza z końcówką mocy.

Interkonekt cyfrowy RCA to tak zwany kabel koaksjalny. Służy on do przesyłania sygnału cyfrowego ze źródła do przetwornika DAC lub wzmacniacza zintegrowanego wyposażonego we wbudowany przetwornik.

Połączenie przewodem 2xRCA zalicza się do tzw. niezbalansowanych, gdyż stosouje się w nich jedną żyłę masy i jedną sygnałową. W większości przypadków interkonekty RCA mają budowę koncentryczną. Umieszczony wewnątrz przewodnik otoczony jest izolacją. Kolejną warstwę stanowi najczęściej miedziany oplot, pełniący funkcję uziemienia. Zewnętrzna izolacja chroni przewód przed uszkodzeniami fizycznymi.

Wybierając kable RCA, warto zwrócić uwagę na rodzaj i czystość przewodnika, zastosowaną izolację oraz ekranowanie. Nie wszyscy producenci podają bardziej szczegółowe parametry, jak na przykład rezystancję żyły roboczej, czy pojemność skuteczną. Polecam więc sprawdzić te parametry w niezależnych recenzjach.

Zdecydowanie najważniejszym parametrem w tych interkonektach jest rodzaj i jakość przewodnika. Zdecydowanie najczęściej stosowana jest miedź beztlenowa, która sprawdzi się w większości systemów. Podobnie jak w przypadku kabli głośnikowych, warto sprawdzić, jaki stopień czystości ma zastosowana miedź beztlenowa.  Warto wybierać przewody o czystości minimum 4N, czyli w zapisie liczbowym 99,99%. W droższych kablach producenci stosują dodatek srebra. Jeśli Wasz budżet na to pozwala i macie system dobrej klasy, zdecydowanie polecam taką inwestycję. Spotykane są nawet kable z czystego srebra, które sprawdzą się w systemach z górnej półki.

Chciałbym także wspomnieć o ważnym parametrze, jakim jest pojemność. Wynika ona wprost z przenikalności elektrycznej dielektryka. Duża wartość tego parametru wpływa na stratność sygnału, w konsekwencji negatywnie wpływając na dźwięk.

Niektórzy producenci dołączają do swoich urządzeń okablowanie w zestawie. Jednak z pewnością nie będzie to produkt wysokiej klasy. Polecam więc od razu wymienić je na sprawdzone interkonekty. Warto wiedzieć, że dobry przewód nie musi być drogi. Dobrym przykładem będą przewody 2xRCA – 2xRCA AudioQuest, które zdecydowanie polecam. Ten producent oferuje zarówno przewody do budżetowych systemów audio, jak i hi-endowych systemów. Jeśli macie wątpliwości, którą serię wybrać, warto zapytać o to doradców w salonie Top Hi-Fi.

Interkonekt gramofonowy (phono)

Do podłączenia gramofonu z przedwzmacniaczem gramofonowym lub wzmacniaczem z wejściem phono wykorzystywany jest kabel 2xRCA z żyłą uziemiającą. Jest ona niezbędna, aby wyeliminować lub znacząco ograniczyć brumienie, które oczywiście niekorzystnie wpływa jakość dźwięku. Właśnie dlatego nie polecam podłączania gramofonu klasycznym kablem 2xRCA bez uziemienia. Obecnie bardzo często gramofony mają wbudowany przedwzmacniacz gramofonowy, z którego korzystają użytkownicy. W takim przypadku do połączenia gramofonu ze wzmacniaczem wystarczy „zwykły” kabel 2xRCA – 2xRCA.

Interkonekty gramofonowe mają taką samą budowę wewnętrzną jak opisane wyżej kable RCA. Warto pamiętać, że gramofonowy interkonekt RCA wykorzystywany jest do przesyłania sygnału o niskim natężeniu, który jest bardziej podatny na zakłócenia. Radzę więc, aby zainwestować w dobrej jakości przewód gramofonowy, aby w pełni wykorzystać potencjał brzmieniowy systemu phono.

Interkonekt 2xXLR - 2xXLR

Interkonekty XLR spełniają w systemie audio analogiczną funkcję do przewodów RCA. Mają one jednak budowę zbalansowaną. Wewnątrz przewodów znajdują się trzy żyły sygnałowe – plus, minus oraz masę. Taka konstrukcja interkonektów pozwala wyeliminować zniekształcenia sygnału, dlatego połączenia XLR są najczęściej stosowane w audiofilskim sprzęcie audio. Warto pamiętać, że są one uzasadnione tylko w przypadku połączeń zbalansowanych.

Przewody XLR, podobnie jak pozostałe interkonekty, są zróżnicowane cenowo. W przystępnej cenie także można nabyć produkt dobrej jakości. Polecam przewody AudioQuest Red River, które do swoich systemów wybrało wielu użytkowników.

Przewody subwooferowe

Do interkonektów analogowych zaliczają się także przewody subwooferowe, które stanowią pojedynczy interkonekt zakończony wtykiem RCA. Budową wewnętrzną niczym nie różnią się od przewodów analogowych RCA, dlatego zasady ich wyboru są takie same.

Budowa interkonektu a jakość dźwięku

Często spotykam się z podejściem Klientów, którzy wiele czasu poświęcają na dobór poszczególnych urządzeń i głośników do zestawu stereo i kina domowego, w zasadzie całkowicie ignorując znaczenie interkonektów. Bo przecież kabel to kabel. Zawsze podkreślam, że kable sygnałowe muszą przede wszystkim precyzyjnie przekazywać zmiany stosunkowo niskich napięć, stąd ogromne znaczenie ma wyeliminowanie wszelkich strat sygnału, zwłaszcza w zakresie dużych częstotliwości, czyli wtedy gdy amplituda sygnału jest najmniejsza, oraz sygnałów słabych. Z tego powodu kable sygnałowe różnią się pod względem konstrukcyjnym od kabli głośnikowych. Kable sygnałowe są ekranowane, w przeciwieństwie do tych drugich. Ponadto, dzielą się na liczne, wyspecjalizowane grupy. Każdy z tych rodzajów kabli pracuje w innych warunkach i ma do spełnienia nieco inne zadanie. Aby osiągnąć optymalny efekt, konstruktorzy prześcigają się w pomysłowości, z jednej strony stosując nowe przewodniki, jak i materiały służące do izolowania poszczególnych przewodników. Producenci nieustannie starają się także dobierać jak najlepsze materiały do wykonania zewnętrznej powłoki albo oplotu. To jednak nie wszystko. Producenci wyspecjalizowani w produkcji audiofilskich przewodów sygnałowych oferują także autorskie rozwiązania techniczne, czy rodzaj prowadzenia żył (sygnałowej i masowej), liczba przewodników, geometria splotu itd.

Odpowiedź na pytanie, czy inwestycja w interkonekty jest równie ważna, jak w kable głośnikowe, wydaje się oczywista. Te przewody przesyłają przecież wrażliwy na zakłócenia sygnał o niskim natężeniu. Jeśli na tym etapie powstaną zniekształcenia, zostaną one dalej przekazane do wzmacniacza, a następnie do kolumn głośnikowych. Dlatego w tym przypadku kluczowe znaczenie ma świadomość użytkownika systemu. Wielokrotnie spotkałem się z poglądem, że przewód głośnikowy w większym stopniu wpływa na brzmienie systemu audio, wobec czego najczęściej uznawany jest za ważniejszy. Chciałbym więc wyraźnie zaznaczyć, że ta teza ma niewiele wspólnego z prawdą. Wybór nieodpowiedniej jakości interkonektu może okazać się fatalnym błędem, psującym finalny efekt brzmieniowy.

Na co dzień doradzam Klientom w wyborze sprzętu audio, dlatego wiem, że często całe okablowanie wybierane jest razem ze sprzętem audio. Zakup kompletu kabli, czy zasilających, interkonektów oraz kabli głośnikowych jest oczywiście niezbędny, aby cieszyć się dźwiękiem z systemu audio. Tak naprawdę nie ma żadnego znaczenia, czy wybierzecie okablowanie tego samego producenta, czy postawicie na indywidualny dobór. Ważne jest jednak, aby w całym procesie wyboru zachować konsekwencję i zwrócić szczególną uwagę na parametry, zastosowane ekranowanie oraz izolację. Szczególnie polecam zwrócić uwagę na przewody Audioquest. Jest on z najczęściej wybieranych producentów, którego produkty są niezwykle dopracowane i odpowiednio zoptymalizowane pod kątem parametrów sygnału.

Ile wydać na interkonekty?

Czas przejść do najważniejszego w zasadzie pytania – ile pieniędzy należy przeznaczyć na interkonekty? W tej kwestii istnieje prosta zależność – klasa kabla wynika wprost z zastosowania do jego produkcji dość skomplikowanych technologii i kosztownych materiałów. Oczywiście ma to swoje odbicie w cenie interkonektu. Z drugiej strony, jeżeli zdecydowaliśmy się na zakup wysokiej klasy systemu audio, koniecznością będzie dobranie do niego odpowiednich kabli. Bez tego można narazić się na spore rozczarowanie. Finalny efekt brzmieniowy w niczym nie będzie odzwierciedlać naszego wysiłku finansowego. Jednak przesadne podejście do kwestii okablowania, umieszczenie w systemie kabli kosztujących połowę wartości wszystkich elementów składowych jest oczywistym nonsensem, gdyż większą poprawę jakości dźwięku wniosą np. droższe zespoły głośnikowe.

W najprostszych słowach można więc streścić to tak: interkonekty powinny być dobrane do klasy i budżetu systemu. Im droższy system, tym wyższej klasy okablowanie warto zastosować. Nie ma oczywiście żadnej sztywnej granicy, jednak na interkonekty warto przeznaczyć od 10 do 20% budżetu całego systemu. Powyżej tej kwoty lepiej jest zainwestować w sprzęt, choć zdarzają się wyjątki od tej reguły np. gdy czasem do osiągnięcia pożądanych rezultatów brzmieniowych potrzebujemy po prostu specyficznego, za to drogiego przewodu.

FAQ - Praktyczne porady dotyczące wyboru interkonektów

Jak dobrać długość interkonektu

Mam świadomość tego, że interkonekty często dobiera się przed ustawieniem urządzeń na właściwym miejscu. Warto jednak oszacować, jaka odległość przewodów będzie właściwa, aby nie kupować ich z niepotrzebnym zapasem. Polecam sprawdzić umiejscowienie gniazd w poszczególnych urządzeniach, gdyż ma to wpływ na niezbędną długość interkonektu.

Czy interkonekt ma wpływ na dźwięk?

Wiele osób kwestionuje wpływ interkonektów na dźwięk w systemie audio. Wystarczy jednak porównać podstawowe parametry najtańszych kabli i dobrych jakościowo modeli, aby przekonać się, że różni je materiał, z którego wykonany jest przewodnik, a także ekranowanie. Brak odpowiedniego ekranowania oraz przewodnik niskiej jakości pogorszają jakość sygnału. W nieco mniejszym stopniu wpływ na brzmienie ma także geometria przewodnika oraz materiał, z którego został on wykonany.

Podsumowanie

Nie wszyscy użytkownicy systemów audio zdają sobie sprawę, że interkonekty są nieodłączną częścią systemu audio i ich wybór nie powinien być przypadkowy. Właściwie dobrane przewody sygnałowe pozwalają przesłać wrażliwy na zakłócenia sygnał bez żadnych zakłóceń. Dlatego każdy świadomy miłośnik audio powinien znać zasady doboru interkonektów, które w prosty sposób wyjaśniłem w tym artykule. Pozwoli to cieszyć się wysokiej jakości dźwiękiem i zapewni prawidłowe działanie Waszego sprzętu.

Jeśli planujesz zakup interkonektów i zastanawiasz się, które modele spełnią Twoje oczekiwania, zachęcam do kontaktu z wybranym salonem Top Hi-Fi. Pomożemy Ci wybrać przewody sygnałowe, które będą właściwe do Twojego systemu. Jako #EksperciDobregoBrzmienia chętnie odpowiadamy także na wszelkie pytania i dbamy o to, abyś mógł cieszyć się wysoką jakością dźwięku w swoim systemie audio.

Muzyka potrafi pisać najlepsze historie. Usłysz swoją, dzięki Top Hi-Fi & Video Design